Abstract:
جواز و عدمجواز سبولعن از موضوعات مهم و شبههبرانگیزی است که در طول تاریخ اسلام از آن سخن به میان آمده و چه بسیار خونهایی که به این بهانه ریخته شده است و افراد زیادی به اتهام سب و لعن دیگران مورد اذیت و آزار قرار گرفتهاند. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی و با مطالعه کتابخانهای گردآوری شده و به بررسی مسیله سبولعن در اسلام و جایگاه آن در مذهب تشیع از منظر قرآن و روایات میپردازد. حاصل سخن اینکه لعن و نفرین نسبت به برخی گناهکاران جایز است؛ اما سب و فحش در هیچ شرایطی روا نیست. ازآنجاکه سب و لعن، مسلمانان را در برابر یکدیگر قرار میدهد و زمینه خونریزی بین آنان را فراهم میسازد و این کار حرام است، احترام مسلمانان به یکدیگر و خویشتنداری ضروری است؛ زیرا دشمنان اسلام در صدد ایجاد تفرقه بین مسلمانان هستند. شیعه حق ندارد بهبهانه اینکه برایت از دیگران لازم است به لعن صحابه بپردازد و اهلسنت نیز نباید به ادعای اینکه شیعه بدعتگذار است این روش ناپسند را تعقیب کنند.
Jurisprudential permission to curse or not is one of the most important
and dubious issues that has been discussed throughout the history of
Islam. Even, how much blood has been shed under this pretext and many
people have been persecuted for blasphemy and cursing others. The
present study has investigated the issue of curses in Islam and the Shiite
religion (from the perspective of the Holy Quran and narrations) using a
descriptive-analytical method and a library study.
As a result, cursing is permissible for some sinners, but swearing is not
allowed under any circumstances. It is forbidden according to Sharia
because swearing and cursing pits Muslims against each other and causes
bloodshed between them. It is also necessary for Muslims to respect each
other and to exercise restraint, because the enemies of Islam seek to
divide them.
The Shiites have no right to curse the companions of the Prophet (PBUH)
on the pretext that disavowal is necessary for others, and the Sunnis
should not follow this disgusting method by claiming that the Shiites are
heretics.
Machine summary:
(طریحی، 1408ق، ج2، ص99) صحابه (به کسر صاد و فتح آن) جمع صاحب به معنای یار و در اصطلاح این فن، کسی را گویند که پیغمبر صلیاللهعلیهوآله را در حال اسلام دیدار کرده باشد و صحابی منسوب به آن است «الصحابی من لقی النبی صلی الله علیه و آله و سلم مؤمناً به و مات علی الإیمان» (ابنحجر عسقلانی، ۱۴۱۵ق، ص۸)؛ ولی عرفاً صحابی به کسی میگویند که مدت مصاحبتش زیاد باشد «لکن العرف یخصص هذا الإسم بمن کثرت صحبته» (ابناثیر جزری، 1367، ج۱، ص74).
(مناوی، 1415ق، ج5، ص340) باتوجه به روایات کثیری که از پیامبر گرامی اسلام در خصوص لعن وجود دارد در مییابیم که لعن اختصاص به غیرمسلمانان ندارد و با بیان گروههای متعددی که شامل لعن نبی اسلام صلیاللهعلیهوآله میشوند میتوان حتی خیلی از مسلمانان را در دایرۀ لعن قرار داد و چهبسا برخی از این مسلمانان، صحابه پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآله باشند؛ مثلاً گروهی که امام علی علیهالسلام را نفرین و بدگویی میکنند مشمول لعن میشوند مانند معاویه حال اینکه علمای رجالی اهلتسنن لعنکننده به صحابه را کافر مسلماننما خطاب میکنند مانند عسقلانی که میگوید: «هرکس فردی از اصحاب و صحابۀ پیامبر گرامی اسلام صلیاللهعلیهوآله را لعن نماید کافری مسلماننما است»؛ (ابنحجر عسقلانی، 1415ق، ج1، ص10) و یا «در مسلمانی کسی که به اصحاب پیامبر صلیاللهعلیهوآله لعن میکند شک نمائید (امینی، 1397ق، ج10، ص260).