نقش علوم و فنون قرائات در پاسخگویی به شبهات مستشرقان Journal Article

Corresponding Author: امینی تهرانی، محمد ؛

قرآن پژوهی خاورشناسان پاییز و زمستان 1400 - شماره 31 Ranking ب (Ministry of Science/ISC (‎27 page(s) - From 276 to 302 )

Keywords: علوم و فنون قرائات علم‌الرسم علم‌الضبط قرائات وقف و ابتدا تجوید تاریخ قرائات شبهات مستشرقان recitations Sciences and Techniques of Recitations Science of Drawing Science of Discipline History of Recitations Tajweed Stop and Beginning Orientalists’ Doubts قرآن کریم مستشرقان دانش قرائت مصحف اسلامی تاریخ

fa en

Abstract:

علوم و فنون قرائات، مجموعه دانش‌های نظری و عملی ـ مهارتی هستند که به نحوه‌های مختلف ارتباط با مصحف قرآن کریم می‌پردازد. از صدر اسلام تاکنون این مجموعه موردتوجه ویژه دانشمندان اسلامی بوده است. در این میان مستشرقان قرآن‌پژوه نیز در آثار خود به بررسی تاریخ قرآن کریم، نسخه‌پژوهی، قرائات قرآن و مسائل مرتبط با آن توجه ویژه‌ای داشته و شبهاتی را نیز در این عرصه مطرح کرده‌اند. بر همین اساس محقق مقاله حاضر بر آن است، با معرفی علوم و فنون قرائات و نقش آن در پاسخگویی به شبهات مستشرقان به بررسی گونه‌های مداخل مطرح‌شده از سوی مستشرقان درزمینه علوم و فنون قرائات بپردازد. روش تحقیق در مقاله حاضر توصیفی ـ تحلیلی است که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای شکل گرفته است. توجه هم‌زمان مستشرقان به مبانی دانش قرائت در کنار بررسی عرصه‌های مختلف علوم و فنون قرائات مانند تدریس و ترویج قرآن کریم، نسخه‌شناسی، تاریخ قرائت، از مهمترین دستاوردهای مقاله حاضر است. نسخه‌شناسی با همه ابعاد آن اعم از تذهیب، خط، قرائت‌های موجود در نسخه‌ها، تاریخ نسخه‌های قرآن، شیوه نگارش حروف و علائم، بیشترین توجه مستشرقان را در میان علوم و فنون قرائات به خود اختصاص داده است که برای پاسخگویی به شبهات آنان تحصیل علومی مانند علم‌الرسم، علم‌الضبط، قرائات و علوم قرآنی موردنیاز است

The sciences and techniques of recitation are a collection of theoretical and practical scientific skills that deal with different ways of relating to the Quran. Since the beginning of Islam, this collection has been of special interest to Islamic scholars. In the meantime, Orientalists have also paid special attention to the study of the history of the Holy Quran, manuscripts researching, recitations of the Quran and related issues, and have also raised doubts in this regard. Accordingly, the researcher of the present article intends to introduce the sciences and techniques of recitations and its role in responding to the doubts of Orientalists to examine the types of interventions proposed by Orientalists in the field of the sciences and techniques of recitation. The research method in this article is descriptive-analytical which has been formed using library resources. Orientalists’ attention to the basics of the science of recitation along with the study of various fields of sciences and techniques of recitation such as teaching and promotion of the Holy Quran, manuscripts researching, history of recitation, is one of the most important achievements of this article. Manuscripts researching with all its dimensions, including tazhib, calligraphy, recitations in manuscripts, history of manuscripts of the Quran, the way of writing letters and symbols, have attracted the most attention of Orientalists among the sciences and techniques of recitation and to answer to their doubts, learning the sciences like the science drawing, the science of discipline, recitations and Quranic sciences are required

Machine summary:

توجه هم‌زمان مستشرقان به مبانی دانش قرائت در کنار بررسی عرصه‌های مختلف علوم و فنون قرائات مانند تدریس و ترویج قرآن کریم، نسخه‌شناسی، تاریخ قرائت، از مهمترین دستاوردهای مقاله حاضر است. نسخه‌شناسی با همه ابعاد آن اعم از تذهیب، خط، قرائت‌های موجود در نسخه‌ها، تاریخ نسخه‌های قرآن، شیوه نگارش حروف و علائم، بیشترین توجه مستشرقان را در میان علوم و فنون قرائات به خود اختصاص داده است که برای پاسخگویی به شبهات آنان تحصیل علومی مانند علم‌الرسم، علم‌الضبط، قرائات و علوم قرآنی موردنیاز است. بخش اول مربوط به تقسیم‌بندی علوم و فنون قرائات است که در قالب پنج دسته معرفی شده است؛ بخش دوم به بررسی مداخل مختلف دایرة‌المعارف‌های قرآنی مستشرقان و ارتباط آن با علوم و فنون قرائات پرداخته شده است؛ بخش سوم نیز به بررسی مداخل مرتبط با مبانی دانش قرائت اختصاص دارد. گونه‌شناسی مداخل مربوط به علوم و فنون قرائات در دایرة‌المعارف‌های قرآنی دایرة‌المعارف قرآن لایدن هلند که به سرویراستاری جین دمن مک اولیف نوشته و در پنج جلد به چاپ رسیده است، از منابع مهمی است که مداخلی مفصل و مرتبط با حوزه علوم و فنون دارد که می‌توان برای تحقیقات در این حوزه آن‌ها را مورد واکاوی و بررسی قرار داد. مارکو شولر نویسنده مدخل «مطالعات آکادمیک قرآنی پس از دوره روشنگری»، در بخش‌های پایانی مدخل، معتقد است که تاکنون درباره هنر اسلامی تلاوت قرآن و حوزه‌های مرتبط با علوم اسلامی به‌عنوان موضوع مستقل پژوهشی بسیار اندک شده است (همان: 5/ 178). در نوشته‌های مستشرقان به‌ویژه در دایرة‌المعارف‌های آنان به آداب و احکام تلاوت قرآن کریم توجه شده است که در ادامه به برخی از این مداخل اشاره می‌شود.

Download citation file :
(پژوهیار, , , )

Download PDF
Downlaod HTML

Shortlink:

Page: