Abstract:
هدف: استفاده از ابزارهای استاندارد میتواند اثرات دقیق آزمایشات را در کودکان و نوجوانان دچار آسیب بینایی نشان دهد. تاکنون هیچ مطالعه مروری جامعی به ارزیابی ویژگیهای کلی و روانسنجی ابزارهای مورد استفاده در کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی نپرداخته است. بنابراین مطالعه حاضر به بررسی ویژگیهای روانسنجی ابزارهای مورد استفاده برای کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی پرداخته است.
روش بررسی: پایگاه دادههای مگایران، ایران مدکس، ساینس، پابمد، اسکپوس، کوهرن، کتابخانه ملی ایران و گوگل اسکالر با استفاده از کلیدواژههای فارسی و انگلیسی تا سال 2021 جستوجو شد. مطالعات و ابزارهای مورد استفاده در کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی از نظر شرایط ورود به مطالعه توسط دو نفر بررسی شدند. اطلاعات مرتبط و کیفیتسنجی ابزارها با چکلیست اقتباسیافته کاسمین و فرم ارزیابی نقادانه مطالعات کمّی بررسی شدند. ویژگیهای روانسنجی ابزارهای مورد بررسی در دستههای روایی با زیرگروههای روایی صوری، محتوا، وابسته به ملاک و سازه و قابلیت اعتماد با زیرگروههای پایایی داخلی و خارجی تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: از 1738 مقاله یافتشده، 39 مقاله مطالعه و تجزیه و تحلیل شدند. از 39 مقاله، 26 مورد از کیفیت بالا و سایر موارد در سطح متوسط بودند. مطالعات اولیه با روشهای مختلف شامل توسعه ابزار، بومیسازی، مطالعات تجربی، طولی یا مقطعی انجام گرفته بودند. ابزارهای مورد استفاده برای کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی در طبقات رشدی (مهارتهای عمومی، شناختی و اجتماعی)، فعالیتهای روزمره زندگی، کیفیت زندگی و بینایی عملکردی طبقهبندی شدند. از میان ابزارهای توسعهیافته صرفا تست هوش دکر، پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با بینایی، پرسشنامه کاردیف عملکرد بینایی برای کودکان، پرسشنامه عملکرد بینایی افرادکم بینا نسخه اول و دوم و پرسشنامه بینایی عملکردی برای کودکان با ویژگیهای روانسنجی مطلوب گزارش شده بودند. در ارتباط با ابزارهای تطابقی، تغییرات اعمالشده شامل استفاده از کمک شنیداری، لامسه، بویایی و حرکتی، تغییر واژگان، روش اجرایی ابزار و بهکارگیری وسایل کمکی بود که تنها تعدادی از آنها ویژگیهای روانسنجی را گزارش کردند.
نتیجهگیری: این مطالعه مروری نشان میدهد ابزارهای محدودی برای کودکان و نوجوانان با آسیب بینایی طراحی شده است که اعتبار و پایایی آنها به شکل کامل و صحیح بررسی و گزارش نشدهاند. این در حالی است که برای بهبود کیفیت مطالعات و کنترل خطاهای سیستماتیک به ابزارهای استانداردنیاز است
Objectives: The use of standard tools can show the exact effects of interventions in children and adolescents with visual impairment (CYP-VI). However, to date, no comprehensive review study has evaluated the general characteristics and psychometrics of the instruments used in CYP-VI. Therefore, the present study investigated the psychometric properties of the tools used for CYP-VI.
Methods: Databases of Cochrane, Scopus, PubMed, Web of Science, Iran Medex, Magiran, National Library of Iran (INL) and Google Scholar were searched using Persian and English keywords until 2021. The studies and tools used in CYP-VI were reviewed by two people in terms of inclusion criteria. Relevant information and quality assessment of the tools were checked with the adapted Casmin checklist (COSMIN) and Critical Review Form – Quantitative Studies. Psychometric properties of the studied instruments in the narrative categories were analyzed with face, content, criterion-dependent and reliability with internal and external reliability subgroups.
Results: Out of 1738 articles found, 39 studies were analyzed. Out of 39 articles, 26 were of high quality and others were of medium level. Study design included tool development / cultural adaptation, experimental, longitudinal or cross-sectional studies. Assessments were categorized into developmental (general skills, cognitive and social skills), Activities of Daily Living (ADL), Quality of Life (QoL) and Functional Vision (FV). Among the developmental tools; Only Decker intelligence test, vision related quality of life, Cardiff visual acuity questionnaire for children, first and second versions of LV Prasad functional vision questionnaire and functional vision questionnaire for children and young people with desirable psychometric properties have been reported. In relation to adaptive instruments, the changes made included the use of auditory, tactile, olfactory and motor aids, vocabulary changes, instrumental methods and the use of assistive devices, only a few of which reported psychometric properties.
Conclusion: This review study shows that limited tools have been designed for CYP-VI whose validity and reliability have not been fully evaluated and reported. However, to improve the quality of studies and control systematic errors, we need standard tools.