Abstract:
هدف این پژوهش، تدوین مدل روابط میان تکبر، حرص و حسادت است. این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است و حجم نمونه آن 384 نفر از دانشجویان دانشگاه خمین می باشد که به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. از مقیاس های اسلامی حرص- قناعت، تکبر- تواضع و نسخه تجدیدنظر شده حسادت برای جمع آوری داده ها استفاده شد که با استفاده از روش تحلیل مسیر و آزمون سوبل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. شاخص ها نشان از برازش مطلوب مدل ارائه شده و تایید نقش میانجی حرص در رابطه بین کبر و حسادت دارد. نتایج نشان داد که صفت تکبر، ریشه بسیاری از احساس ها و صفات منفی از جمله حسادت خواهد بود که جا دارد به زیربناها، روابط و مکانیزم عمل این قبیل صفات اخلاقی بیشتر توجه شود.
تهدف هذه الدراسه الی تقدیم نموذج الترابط بین التکبر والحرص والحسد. تعتبر هذه الدراسه وصفا لنوع الرابطه
بین هذه الصفات ، حیث تم اختیار عینه من 384 طالبا من جامعه "خمین " الایرانیه وذلک بطریقه العینه
العشوايیه ذات المراحل المتعدده. تم جمع البیانات المتعلقه بالحرص والقناعه، التکبر والتواضع ، والمفهوم المعدل
للحسد وفق المفاهیم الاسلامیه ومن ثم تحلیلها باستخدام تحلیل المسار واختبار سوبل . وتشیر الموشرات الی
وجود توافق فی النموذج المقدم وتاکید کون صفه الجشع وسیطا بین صفتی التکبر والحسد. اظهرت النتايج ان
صفه التکبر هی الباعث علی ظهور الکثیر من الاحاسیس والخصال السیيه کالحسد، وبناء علیه یجدر التمعن اکثر
بجذور هذه الصفات الخلقیه وعلاقاتها ببعضها والیه عملها.
The present research aims at compiling the model of relationship between pride, greed and envy. The research is of correlation type and was conducted on a sample population composed of 384 students in Khomein University, selected through multi-stage random sampling. The Islamic scales of greed/contentment and pride/ hiumily and the revised version of envy scale were used for gathering data, and the data were analyzed through Sobel test and path analysis. The indexes show the desirable fitness of the suggested model and support the mediatory role of greed in the relationship between pride and envy. The findings show that arrogance is the source of many negative feelings and characteristics including greed. It is necessary, thus, to pay more attention to the foundations, relations and mechanism of such moral characteristics.
Machine summary:
طبق برخي از آيات و روايات ، فرد حسود بـه لحـاظ هيجـاني دچار آسيب هايي در گذشته بوده است (نوري طبرسي ، ١٤٠٨ق ، ج ١٢؛ تميمي آمدي ، ١٣٦٦؛ ابن ابـي الحديد، ١٤٠٤ق ، ج ٢٠) و باورهاي اشتباهي در ارتباط با خداوند، خـود، ديگـران و ماهيـت دنيـا دارد (کليني ، ١٣٦٥، ج ٢؛ اعراف : ١٢؛ فتال نيشابوري ، ١٣٧٥؛ اعراف : ٦٣).
مدل مفهومي نقش ميانجي حرص در رابطه بين تکبر و حسادت روش پژوهش اين پژوهش ، توصيفي از نوع همبستگي است که با هدف مدل يابي و به شيوه تحليل مسير انجام گرفت .
يافته هاي پژوهش همان گونه که در جدول ١ ملاحظه مي شود؛ تحليل همبستگي نشان داد که هم تکبر و هم حرص ، رابطه مثبت معناداري با حسادت دارند، با اين تفاوت که تکبر از همبستگي بالاتري برخوردار است .
نمودار مسير براي بررسي نقش ميانجي حرص در رابطه بين کبر و حسادت (ضرايب استاندارد شده ) همان گونه که در شکل ٢ ملاحظه مي شود، ضرايب مسير تکبر به حسادت به صـورت مسـتقيم و همچنين ضريب مسير تکبر به صورت غيرمستقيم و از طريق حـرص بـه حسـادت ، از لحـاظ آمـاري معنادار است و در هر دو مسير مقدار t بيشتر از ٢ مي باشد.