Abstract:
پژوهش حاضر با هدف ارائه چارچوبی به منظور کسب مزیترقابتی پایدار با محوریت سرمایه روانشناختی مثبت انجام شده است. این پژوهش بر پایه پژوهشهای آمیخته به صورت کیفی و کمی در پارادایم پراگماتیسم است که از نظر هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش، توصیفی پیمایشی میباشد. جامعه آماری پژوهش مدیران و کارشناسان شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکتهای فعال در این صنعت بودند که بر اساس روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدهاند. در بخش کیفی دادههای حاصل از مصاحبه نیمه ساختار یافته با 17 نفر از خبرگان استخراج و با روش تحلیل محتوای کیفی و نرمافزار AtlasTi.8 مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت، مفاهیم، مقولات و الگوی مفهومی استخراج شد. سپس در بخش کمی، اطلاعات با استفاده از ابزار پرسشنامه گردآوری و با بهرهگیری از مدل معادلات ساختاری(SEM)، مدل نهایی پژوهش، تدوین، ارزیابی و مورد تایید قرارگرفت. نتایج تحلیل مدل معادلات ساختاری از طریق نرم افزار AMOS26 نشان داد که سرمایه روان شناختی مثبت به صورت مستقیم و غیر مستقیم از طریق متغییرهای سرمایه اجتماعی، سرمایه انسانی، سرمایه فکری(رابطهای)، رفتارشهروندیسازمانی، مدیریتدانش و رفتارکاری نوآورانه بر مزیت رقابت پایدار موثر است. درنتیجه برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار، سرمایه روانشناختی مثبت به عنوان عامل محوری برای سایر سرمایههای مرتبط با حوزه منابع انسانی عمل میکند و سرمایه اجتماعی نیز بعد از آن مهمترین متغییر است. نتایج پژوهش در برگیرنده شاخصها و مولفههای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار و ارائه مدل کسب مزیت رقابتی پایدار با محوریت سرمایه روانشناختی مثبت در شرکت صنایع پتروشیمی ایران است.
The present study aimed to offer a model to gain sustainable competitive advantage on the basis of positive psychological capital. The approach in the study is a mix of quantitative and qualitative with a pragmatic paradigm approach. From purpose view, it is an applied research and the method selected for the study is descriptive survey. Participant of the survey were managers and elites of National Iranian Petrochemical Company (NIPC) and some other companies active in petrochemical industry and were selected using nonrandom sampling method. In qualitative section of the study, data collected from semi-structured interviews with 17 elites in the industry were analyzed, using qualitative content analysis method in AtlasTi.8, and all conceptual model and concepts were extracted. In quantitative section, data were collected using questionnaires and the final research model was evaluated and prepared using Structural Equation Modeling (SEM) method. SEM results in AMOS26 software showed that positive psychological capital affects sustainable competitive advantage through direct and indirect impact on other variables, as social capital, human capital, intellectual capital, organizational citizenship behavior (OCB), knowledge management and innovative work behavior. So, to achieve sustainable competitive advantage, positive psychological capital plays the pivotal role comparing other human resource capitals. Social capital is the second most important variable in this regard. The study findings include different indices and factors effective in achieving sustainable competitive advantage and present of an optimized model to reach sustainable competitive advantage on the basis of positive psychological capital in NIPC.
Machine summary:
, در این پژوهش برای بررسی مزیت رقابتی پایدار، از چابکی سازمانی (Teece, 2016؛Sune & Gibb, 2015 ) و سازمان یادگیرنده (Santa & Selmin, 2016 & Miller et al.
سول و میلر (۲۰۰۲) پیشنهاد میکنند که پژوهشگرِ کیفی حداقل باید دو معیار از هشت معیار یعنی مشارکت طولانیمدت و مشاهده مداوم در میدان پژوهش، مثلثبندی، بررسی همکاران، تحلیل موردی متناقص، تشریح کلیشههای ذهنی و پیشداوریهای پژوهشگر، تأیید مشارکتکنندگان، توصیف کمّی و ممیزی خارجی را رعایت کند تا پژوهشِ وی قابل اعتماد باشد (Creswell, 20 > پژوهش حاضر پنج مورد از استراتژیهای اعتبارسنجی را کسب کرده که عبارتند از: مشارکت طولانی مدت و مش Braun & Clarke مداوم در میدان تحقیق توسط پژوهشگر که به دلیل موقعیت شغلی و کاری خود سالها در میدان تحقیق در زمینه کسب مزیت رقابتی مطالعه و دغدغه داشته است.
نتایج تحلیل و بررسی دادهها در این بخش نشان داد که: جدول 2 نمونههایی از کدگذاری اولیه (منبع: دادههای پژوهش) {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مؤلفههای مؤثر بر کسب مزیت رقابتی پایدار از طریق سرمایه روانشناختی مثبت شامل 8 مقوله اصلی، 21 مقوله فرعی و 40 مفهوم است.
اجرای فرآیند مشخص شده در مدل برای رسیدن از سرمایه روانشناختی مثبت به مزیت رقابتی پایدار(قابلیت چابکی و قابلیت سازمان یادگیرنده)، خود یک قابلیت پویا به شر Hoffman et al Tamer Tuominen Lee Liu Yaseen Jan & gul Wang & Ahmed Madhavaram & Hunt بررسی دقیقتر یافته های پژوهش این مطلب را روشن میسازد که بیشترین ضرایب مسیر غیر مستقیم مدل از سرمایه های اجتماعی و انسانی و از مسیر مدیریت دانش و رفتارکاری نوآورانه بر مزیت رقابتی پایدار تاثیر می گذارند.