Abstract:
بخش غربی زاگرس به دلیل شرایط و موقعیت مطلوب جغرافیایی ازدیر باز سکونتگاه انسانها و مهدتمدن و فرهنگ بوده است. درههای کوهستانی، دشتهای میان کوهی، غارهای طبیعی، جنگلهای انبوه، دامنهها، زمین های حاصلخیز، رودهای مهم و پرآب موجب شده تا شرایط برای استقرار و زندگی انسان ها فراهم شود.تعدد و تنوع آثار و ابنیه و محوطههای باستانی در این محدودۀ جغرافیایی ومطالعه شواهد وشناسه های فرهنگی برجای مانده از دوران استقرار، روشنگر این حقیقت است که انسان در این منطقه حدود هشت هزارسال پیش از میلاد از دوگونۀ گیاهی (گندم و جو) و نیز، دو نوع دام (میش و بز) استفاده کرده است. این شرایط نشان میدهد در این گسترۀ سرزمینی که تمدن و فرهنگ ایلامی شکل گرفته، استقرارهای ما قبل ایلامیها وجود داشته است. بر اساس بررسیهای تاریخی و باستان شناسی ایلامیها از اواخر هزارۀ چهارم یا اوایل هزارۀ سوم قبل از میلاد در منطقۀ جنوب غرب ایران حکومت کرده اند.حدود 25قرنسلسله های معروف ایلام (اوان، سیماش، اپارت،ایکهالکی، شوتروکها و ایلام نو) ضمن تشکیل سلسلههای حکومتی، حافظ تمدن و فرهنگ ایران زمین بودهاند.کاوشهای باستان شناسی نشان میدهد علاوه بر تحولات سیاسی و نظامی ایلام با تمدنهای همجوار، پیشرفتهایی در عرصههای مختلف تمدنی داشتهاند.
دراین مقاله این هدف دنبال شده تا براساس یافته های باستان شناسی، بخشی از مکان های استقراری دوران پیش ایلامی در دشت های حاشیه ای زاگرس غربی معرفی گردد.
Machine summary:
او در رابطه با موقعيت جغرافيايي منطقه و تأثير پديده هاي جغرافيايي در فرايند استقرار انسان ازقديم الايام تا دوران اخير اين چنين شرايط را ترسيم نموده و ادامه ميدهد: «غرب ايران با وجود چين خوردگيهاي سلسله جبال زاگرس و دره هائي که با شيب ملايم و شيارهاي موازي فلات مرکزي را از جلگه رسوبي بين النهرين در غرب مجزا مينمايد، در عين حال رابطي ثابت و ناقلي متحرک براي مبادله و مراوده ارزش هاي فرهنگي انسان هاي نخستين و جوامع مجاور خود بوده و عمدتا اين نقش تاريخي زماني که دامنه هاي ملايمش امکان استقرار و يکجانشيني را به مردمانش داده است بيش از هر زماني رسوب تمدن هاي کهن را در دل خود جا داده و آثار ارزشمندي را در قالب ظاهر فرهنگ مادي و اتلال و تپه ها و محوطه هاي باستاني بر جاي گذارده است ».
حتي مي توانيم آنها را ببينيم که چگونه مردم چند ملت با صلح و صفا با هم زندگي کرده اند و چنين تمدني را پايه گذاري نموده اند؟ (به تصویر صفحه رجوع شود) حفاري و کاوش در چگا آهوان مهران در غرب ايران (به تصویر صفحه رجوع شود) خشت خام ( چگا آهوان ) فصلنامه مطالعات ايلام شناسي، سال ششم ، شماره ٢٣،تابستان ١٤٠١ خورشيدي آثار ايلامي چگا آهوان مهران : بررسيهاي باستان شناسي نشان ميدهد شواهد و شناسه هاي فرهنگي متعددي مربوط به دوران ايلاميان در اين مکان باستاني به دست آمده که به آن اشاره شده است .