Abstract:
بررسی حوادث دفاعی- امنیتی مبین این امر است که امنیت ملّی در جمهوری اسلامی ایران بهشدت تحت تاثیر فضای سایبر قرارگرفته است. از سوی دیگر نظام مدیریت راهبردی دفاعی امنیتی تلاش مینماید، دستیابی به اهداف و نیل به خروجیهای مورد انتظار حوزه دفاعی- امنیتی را تضمین نماید. بخش مهمی از این نظام تبیین یا تعیین مواردی مانند اصول و قواعد دکترینی، سیاستها و راهبردها است. تدوین اصول و قواعد دکترین سایبری دفاعی-امنیتی موجب انسجام در رویهها، ایجاد بازدارندگی مقتدرانه و کمک به جلوگیری از درگیریهای آینده میشود. این مقاله در نظر دارد مبتنی بر مبانی نظری تدوین دکترین سایبری اصول و قواعد دکترین سایبری جمهوری اسلامی ایران را در حوزه دفاعی امنیتی مدون نماید.
رویکرد این تحقیق کیفی بوده و از روش گردآوری کتابخانهای و میدانی (مصاحبه کانونی و مراجعه به آراء خبرگان به روش نمونهگیری هدفمند گلوله برفی) استفاده نموده است. محققین با بهرهمندی از اسناد بالادستی در جمهوری اسلامی ازجمله قانون اساسی، بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) سیاستهای کلی نظام و سایر اسناد سازمانی و حکومتی به روش تحلیل مضامین نسبت به تدوین اصول (3 اصل) و قواعد (17 مورد) دکترین سایبری در حوزه دفاعی امنیتی اقدام نمودهاند. پایایی مفاهیم بدست آمده مبتنی بر اسناد بالادستی متقن جمهوری اسلامی بناشده است و روایی آن مبتنی بر دیدگاه کرسول و از طریق شخص ثالث بوده است.
Abstract The investigation of defense-security incidents shows that national security in the Islamic Republic of Iran has been greatly affected by the cyber space. On the other hand, the strategic defense and security management system tries to ensure the achievement of goals and the expected outputs of the defense-security field. An important part of this system is to explain or determine things such as doctrinal principles and rules, policies and strategies. Formulating the principles and rules of the defense-security cyber doctrine leads to consistency in procedures, creating powerful deterrence and helping to prevent future conflicts. This article intends to codify the principles and rules of the cyber doctrine of the Islamic Republic of Iran in the field of defense and security based on the theoretical foundations of cyber doctrine. The approach of this research is qualitative and it uses the method of library and field collection (focus interview and referring to the opinions of experts using the purposeful snowball sampling method). Researchers, with the benefit of top-level documents in the Islamic Republic, including the Constitution, the statements of the Supreme Leader (Madazla Al-Ali), the general policies of the system, and other organizational and government documents, using the method of theme analysis in relation to the compilation of principles (3 principles) and rules (17 items) of cyber doctrine They have acted in the field of defense and security. The reliability of the obtained concepts is based on the authoritative documents of the Islamic Republic, and its validity is based on Creswell's point of view and through a third party.
Machine summary:
با عنايت به موارد يادشده ، مي تـوان مسـئله اساسـي ايـن تحقيـق را چـالش موجـود در مديريت راهبردي فضاي سايبر جمهوري اسلامي ايـران در حـوزه دفـاعي امنيتـي ناشـي از نقصان انسجام ، جهت گيري، سياست واحد و اتخاذ مواضع اصولي در مواجهه با مسـائل آن در سطح راهبردي ياد نمود که تدوين دکترين در اين حوزه امکان ايجـاد وحـدت رويـه را فراهم مينمايد؛ بنابراين تحقيق پيش رو به دنبال «تدوين اصول و قواعـد دکترينـي سـايبري جمهوري اسلامي ايران در حوزه دفاعي- امنيتي به اقتضاي ويژگي هاي ساختاري و بافتاري آن است ».
جدول ١- دکترين هاي دفاعي – امنيتي جمهوري اسلامي ايران از منظر انديشکده امريکن اينترپرايز (رجوع شود به تصویر صفحه) (٣) ولوي و مرادي در سال ١٣٩٩ در مقاله اي با عنوان فلسفه فضـاي سـايبري جمهـوري اسلامي ايران چيست بيـان مـي دارنـد کـه در کشـورهاي تـابع فنـاوري، جـذابيت و اغواگري فضاي سايبر با يک عقبه نظامي باعث شده که غالبـا بـه لايـه هـاي فوقـاني و جنبه هاي ظاهري آن پرداخته شود و درنتيجه عدم توجه به فلسـفه و ماهيـت وجـودي آن در کوتاه مدت غافلگيري راهبردي حاصل گردد.
روش شناسي تحقيق پژوهش حاضر، پژوهشي توسعه اي-کاربردي است زيرا اين پـژوهش ، مبـادي شـناختي خود را از مباني فلسفي، نظريه ها، قوانين و نتايج پژوهش هاي بنيادي مي گيرد (توسـعه اي) و با شناسايي عوامل و مباني تدوين دکترين سايبري و درنهايت ارائه اصول دکتـرين سـايبري منجر به جهت گيري و اتخاذ مواضع اصولي در حوزه دفاعي امنيتي فضاي سـايبر در کشـور مي گردد، يک پژوهش کاربردي است .