Abstract:
برای اینکه سازمانی بتواند در جهت رشد و بهبود بهرهوری خود اقدام نماید، لازم است که عوامل موثر در زمینه بهبود بهرهوری را شناسایی کرده و سپس بر اساس اهمیت آنها، اقدامات مناسب را به عمل آورد. پژوهش حاضر با هدف تعیین عواملی که به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر روی بهرهوری نیروی انسانی و حقوق و دستمزد کارکنان به صورت همزمان تاثیر میگذارند و همچنین بررسی چگونگی تاثیر این دو عامل بر روی یکدیگر، صورتگرفته است. در این راستا با در نظر گرفتن قابلیت بالای شبکههای بیزی در برآورده کردن اهداف این پژوهش و همچنین استفاده از الگوریتمهای فراابتکاری برای بالا بردن دقت کار، به کشف و بررسی روابط علت و معلولی بین متغیرهای درونی و مقطعی کارگاههای صنعتی با بیش از 10 نفر کارکن در سال 1386 که به عنوان آخرین اطلاعات بنگاههای صنعتی شامل 13239 بنگاه در اختیار بوده، پرداخته شده است.
نتایج به دست آمده از مدل برآورد شدهی نهایی از میان انواع شبکههای بیزی تست شده، نشان میدهد که علاوه بر اینکه میزان حقوق و دستمزد کارکنان تابعی از ارزش افزوده میباشد، بهرهوری نیز تابعی از ارزش افزوده و دستمزد میباشد. همچنین تاثیری که ارزش افزوده بر روی بهرهوری دارد حدود 4 برابر بیشتر از تاثیری است که حقوق و دستمزد کارکنان بر روی بهرهوری دارد.
In order to grow and improve productivity of organization, it is necessary to identify effective factors and then, based on their importance, appropriate actions to be taken. The aim of this study is determine the factors that directly and indirectly effect on the productivity of labor and wages, simultaneously, and also examine how these two indicators effect on each other. In this context, due to the ability of the bayesian networks to meet the objectives of this research and, metaheuristic algorithm to achieve maximum efficiency while minimal processing, we will discover and evaluate of casual relationships between internal variables (specifically, wages and labor productivity) of Industrial workhouse with 10 and more than 10 employees in 1386, as the latest data available, that include 13239 firms.
The results of the final version of the model that has been tested through a variety of bayesian networks, show that in addition to the wages of employees is a function of value added, productivity is also a function of added value and wages. Effect of value added on labor productivity is about 4 times higher than the impact of the wages of employees on it.
Machine summary:
در بررسی رابطه نرخ دستمزد و بهره وری، از آنجایی که بخش صنعت در سالهای اخیر، بعـد از بخش انرژی و کشاورزی، سهم قابل ملاحظه ای را در تولید ناخالص داخلی داشـته و نیـروی کار بسیاری را جذب کرده است (بانک مرکزی جمهـوری اسـلامی ایـران ، ١٣٩٢)، لـذا در ایـن پژوهش به کشف و بررسی روابط علت و معلولی بـین حقـوق و دسـتمزد و بهـره وری نیـروی انسانی و همچنین عواملی که به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر روی این دو عامـل در بخـش صنعت تاثیر میگذارند را مورد توجه قرار دادیم .
کازرونی (کازرونی و سجودی، ١٣٨٥) بـه مطالعـه نقـش بهـره وری در تعیـین دسـتمزد نیروی کار در بخش صنعت ایران در فاصله سال های ١٣٨٢ تا ١٣٨٦ پرداخته اسـت و بـرای این منظور، مدل چانه زنی دستمزد را در زیر بخش های صـنعت بـا اسـتفاده از چهـارچوب داده های تلفیقی و روش اثرات ثابت مورد استفاده قرار داد.
نتایج به دست آمده از یادگیری پارامتری شبکه بیزی برای ارتباط بین ارزش افزوده ، دستمزد و بهره وری در سطح ١ {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} با توجه به جدول ٣، با در نظر گرفتن سطح یک بهره وری و ثابت نگهداشتن مقدار ارزش افزوده در سطح یک ، با افزایش دستمزد (سـتون اول )، مشـاهده مـیشـود کـه احتمال اینکه بهره وری کار در سطح یک باقی بماند، رو به افزایش است و بهـره وری کار تمایل کم تری دارد که به سطوح بالاتر برود و این به معنی کاهش بهره وری کـار می باشد.