Abstract:
هدف: «انجیل آمیدا» یکی از نمونههای بارز کتابآرایی انجیل مقدس ارمنیان است که تزئینات آن از تنوع و کیفیت تصویری و معنایی قابل توجهی برخوردار است. این پژوهش میکوشد تا به بررسی نقوش تزئینی حیوانی و تحلیل معنایی آنها در انجیل آمیدای موزه هنر والترز بپردازد. توجه ویژه به کتابآرایی و مفاهیم نهفته در بطن گونههای تزئینی حیوانی و تصاویر آن در قالب کتاب مقدس انجیل آمیدا متعلق به قرن هفدهم میلادی نقطه تمرکز این مقاله است.روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام شده است و دادههای آن به شیوه کتابخانهای و از اسناد و مدارک موجود در آرشیو کتابخانهها و موزهها گردآوری گردید.یافتهها و نتایج: حیوانات به کار رفته در نقوش در چهار گروه پرندگان، چهارپایان و پستانداران، خزندگان و آبزیان و موجودات ترکیبی قرار میگیرند. هر یک از نقوش به کار رفته در انجیل آمیدا، به عنوان یک نماد مسیحی، به یک مفهوم یا عنصر پیشین اشاره دارند. پرندگان اکثراً نمادی از مفاهیم آسمانی و واسطه بین دنیای مادی و معنوی هستند.چهارپایان بیشتر و خزندگان و آبزیان به میزان کمتر، نمادهایی از قدیسیان، اشخاص و خصائل انسانی و دنیوی به شمار میروند و در بعضی موارد به داستانها و اتفاقاتی که در انجیل برای انسانها رخ داده نیز اشاره میکنند. به نظر میرسد تصویر حیوانات ترکیبی بیشتر متأثر از آموزههای اسطورهای و بدون پیش زمینه مذهبی بوده است. در زمینه تکنیک، انجیل آمیدا ترکیبی از هر دو شیوه مصورسازی کتب خطی ارمنی، یعنی مکاتب واسپوراکان و کیلیکیه بوده که هر دو به موازات یکدیگر راه پیموده، تأثیر گرفته و در جاهایی به هم پیوستهاند. در دین مسیحیت تصاویر و نقوش به سان الفبایی تصویری برای پیروان این دین هستند تا تمامی طبقات جامعه در صورت نداشتن سواد نیز بتوانند از طریق تصویر به خوانش کتاب مقدس بپردازند. هنرمندان مسیحی تمام هنر خود را برای شرح داستانها و آیینهای زندگی مسیح به کار برده و برای نشان دادن معنویت این داستانها، با فاصله گرفتن از ناتورالیسم یونانی و رومی به ترسیم، طراحی و رنگآمیزی بدون سایهپردازی و حجمپردازی پیکرههای انسانی، حیوانی، گیاهی و دیگر عناصر تزئینی پرداختهاند تا هرچیزی را که به این جهان مادی و خاکی اشاره دارد انکار کرده و از این طریق بتوانند جهان معنوی و برتر از عالم ماده را نشان دهند.
Objective: "Amida Gospel" is one of the prominent examples of Armenian Holy Bible book design, whose ornaments enjoy a significant visual and meaningful variety and quality. This research tries to examine the ornamental animal motifs and their semantic analysis in the Amida Gospel of the Walters Art Museum. The focus of this article is on paying special attention to book design and the concepts hidden within the ornamental animal species and its images in the form of the Amida Gospel of the 17th century.Research Method/Approach: This research was conducted in a descriptive-analytical procedure and its data was collected by a library method and from documents available in the archives of libraries and museums.Findings and Conclusions: The animals employed in the motifs are categorized in four groups of birds, quadrupeds and mammals, reptiles and aquatics, and combined creatures. Each of the motifs used in the Amida Gospel, as a Christian symbol, refers to a previous concept or element. Birds are mostly a symbol of heavenly concepts and a mediator between the material and spiritual worlds. Quadrupeds are considered more and reptiles and aquatic animals less as symbols of saints, people, and human and worldly characteristics; and in some cases they also refer to the stories and events that happened to humans in the Gospel. It seems that the image of the combined animals was more influenced by mythological teachings and has been without religious background. In terms of technique, Amida Gospel is a combination of both ways of illustrating Armenian manuscripts, that is, Vaspurakan and Cilicia schools, both of which traveled along together, were influenced from each other, and at some points joined together. In Christianity, pictures and motifs are considered as pictorial alphabets to the followers of this religion so that all classes of society, even the illiterate, can read the Gospel through pictures. Christian artists have used all their art to describe the stories and rituals of Christ’s life and to show the spirituality of these stories and, by distancing from Greek and Roman naturalism, they have proceeded to drawing, designing and coloring human, animal, and floral figures and other ornamental elements without shading and volume processing so as to deny everything that refers to this material and earthly world and thereby to be able to show the spiritual world as superior to the material world.
Machine summary:
هنرمندان مسیحی تمام هنر خود را برای شرح داستان ها و آیین های زندگی مسیح به کار برده و برای نشان دادن معنویت این داستان ها، با فاصله گرفتن از ناتورالیسم یونانی و رومی به ترسیم ، طراحی و رنگ آمیزی بدون سایه پردازی و حجم پردازی پیکره های انسانی، حیوانی، گیاهی و دیگر عناصر تزئینی پرداخته اند تا هرچیزی را که به این جهان مادی و خاکی اشاره دارد انکار کرده و از این طریق بتوانند جهان معنوی و برتر از عالم ماده را نشان دهند.
پرسش پژوهش : نقوش تزئینی حیوانی به کار رفته در انجیل آمیدا، بیان کننده چه مفاهیمی است ؟ روش پژوهش : این پژوهش به شیوه توصیفی انجام گردیده و برای تحلیل محتوای آن از روش گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و اسنادی و مدارک موجود در موزه ها و گنجینه های نسخه های خطی استفاده شد.
آدانا دیکران زهرابیان (١٣٨١) در مقاله ای با عنوان «نمادها و سمبول ها در هنر مسیحیت » با هدف معرفی نمادها و نشان های موجود در هنر مسیحیت که هر کدام دارای معانی عمیق باطنی هستند و نیز انتخاب رنگ ها که در این تصاویر مذهبی با استفاده از معنای سمبلیک آن ها انجام میگرفته ، پرداخته است .
گونه شناسی و تحلیل معنایی نقش های تزئینی خزندگان و آبزیان به کار رفته در انجیل آمیدا (نگارندگان ، ١٣٩٩)ّ , گونه فرعی , نماد یا معنای تاریخی , نمونه تصویر (به تصویر صفحه مراجعه شود) هایی دیده میشوند که در منقار خود ماری را گرفته اند که در این صورت نمادی از خیر و شر است .
Symbols in the Art of Christianity, Peyman Armenian Cultural Quarterly, 20.