Abstract:
رویداد قادسیه, سرنوشت مسلمانان و ایرانیان را تغییر داد. مسلمین با فتح ایران
ساسانی در پایان بخشیدن به دوران شاهنشاهی کهنسال ساسانی, وارث تمدن و فرهنگی غنی و
بی سابقه گردیدند, قادسیه در عین حال نقطه بر خورد فرهنگ اسلامی با تمدن ایرانی
بود. اما این رخداد با وجود تإثیر غیرقابل تردیدش دچار هیجان های تاریخی است که در
مورد آن دو دلیل را می توان ارائه داد:
1 ـ روایات تاریخی از مکاتب متفاوت به گوش می رسد که علاقمند است واقعیات را بزرگتر
جلوه داده و یا جهات خاصی به آن بخشد.
2 ـ فاصله مورخان با اصل رویداد قادسیه است که با وجود تعدد منابع شفاهی مورخ را در
گزینش دچار تردید نموده و حاصل آن تنوعی است که در نگاه به حادثه وجود دارد. مقاله
حاضر سعی دارد بررسی تازه تری را نشان دهد.
Machine summary:
"دیدگاه های طبری و ابن اعثم پیروزی قاطع مسلمین در نبرد قادسیه دروازه های بزرگ ترین امپراتوری شرق را به روی آنان گشود و سر آغاز گسترش اسلام در سرزمین های وسیع متعلق به ایران ساسانی گردید اما در مورد چگونگی پیروزی مسلمین و مقاومت ایرانیان ابهامات زیادی وجود دارد مطالبی که درباره این جنگ نوشته شده است طوری مبالغهآمیز و افسانه ای است که کشف حقیقت را مشکل می سازد(59) ایرانیان فرماندهی واحدی نداشتند و اعراب هم به صورت قبیله قبیله وارد معرکه جنگ می شدند.
(71) نویسنده دیگری به نام ابن اعثم کوفی نیز در کتاب خود ((الفتوح)) از اعجازاتی در زمان وقوع نبرد قادسیه سخن گفته است, از جمله این که: ((در آغاز حملات مسلمین به مرزهای غربی فرات, یزدجرد[ یزدگرد] به شکار رفته بود و در عقب گورخری می تاخت اما ناگهان گورخر توقف کرد و رو به سوی یزدگرد کرد و به فرمان خدا با او صحبت نمود و گفت: ای یزدگرد به خدای بازگرد و به پیامبر او ایمان آور تا نعمت بر تو باقی بماند و کفران نعمت منمای که دولت تو را زوال آورد."