Abstract:
قوانین دادرسی کیفری ایران تا حدقابل ملاحظهای از قوانین فرانسه متأثر بوده است.هنوز نیز شکل کلی مقررات حاکم بر کشف،تحقیق و دادرسی با قوانین فرانسه تشابه زیادی دارد، اما مقنن فرانسوی در چند دههء اخیر(مخصوصا پس از الحاق فرانسه به پیمان شنگن 1990) تغییرات زیادی در قوانین دادرسی ناظربر پلیس قضایی پدید آورده است که آشنایی با آن برای کشور ما،که در حال توسعهء قضایی است،مفید میباشد.ساختار مناسب و کنترلهای قانونی پیش بینی شده برای نظارت بر عملکرد افراد پلیس قضایی فرانسه نیز،برای کشور ما قابل الگوبرداری است.مقالهء حاضر در دو بخش تقدیم حضور خوانندگان محترم میشود.در بخش نخست بهطور اجمالی با پلیس قضایی فرانسه آشنا شده و در بخش دوم وضعیت پلیس قضایی در فرانسه را با وضعیت موجود در کشورمان مقایسه خواهیم کرد.
Machine summary:
"3-مأموران پلیس قضایی معاون: این گروه نیز از افراد زیر تشکیل میشود: *کارکنان پلیس ملی که عنوان افسر یا مأمور پلیس قضایی ندارند؛ *نگهبانان روستایی؛ *نگهبانان مخصوص قسمخورده؛ *مهندسان و مأموران فنی آبها و جنگلها؛ *مأموران ادارات مالیاتی؛ *مأموران ادارات ثبت؛ *بازرسان کار؛ *برخی از مأموران پست،تلگراف و تلفن؛ *مأموران راهآهن؛ *مأموران متروی پاریس؛ *بسیاری از سازمانهای دیگری که به موجب قوانین خاص،بعضی از اختیارات پلیس قضایی به آنان داده شده است.
سیستم قانونگذاری فرانسه برای حفظ حقوق شهروندان و امکان کنترل اقدامات،سالب آزادی مذکور،در صورت استفاده افسران مذکور از این حق،رعایت نکات زیر را برای آنان الزامی نموده است: *اطلاع موضوع تحت نظر بودن فرد در اولین فرصت به دادستان شهرستان(در فرانسه به دادستان شهرستان،دادستان جمهوری گفته میشود.
2در صورت مخالفت افسر پلیس قضایی با این خواستهء متهم،باید مراتب جهت تصمیمگیری به دادستان شهرستان اعلام شود؛ *موافقت با درخواست متهم یا دادستان شهرستان یا خانوادهء متهم جهت انجام معاینات پزشکی از متهم توسط پزشک منتخب افسر پلیس قضایی و تجدید این معاینه در صورت تمدید مدت تحت نظر3و اخذ گواهی از پزشک در خصوص توانا بودن متهم به تحمل مدت و شرایط تحت نظر؛4 *اجازهء مداخله به وکیل متهم و مطلع کردن او از اتهام منتسب به متهم،پس از گذشت 02 ساعت از شروع تحت نظر؛ *اجازه ملاقات خصوصی متهم با وکیل خود به مدت 03 دقیقه؛5در مورد جرایم باندی، قوادی مشدد،اخاذی و جرایم گروهی سازمان یافته،وکیل مدافع 63 ساعت پس از شروع تحت نظر،حق ملاقات با موکل خود را دارد؛ *اخذ ملاحظات کتبی تهیه شده توسط وکیل پس از ملاقات او با متهم و انضمام آن به پروندهء اتهامی تشکیل شده؛ *ابلاغ شفاهی حقوق متهم به وی و ذکر آن در صورت جلسات بازجویی و نوشتنی این حقوق با دستخط متهم در حاشیه اوراق مذکور6.
مأموران پلیس قضایی در اعمال این اختیارات نکات زیر را باید مدنظر قرار دهند: *باخبر کردن اشخاص مورد بررسی از حقوق قانونی خود؛علاوه از حقوق کلی مصرح در قانون اساسی و قوانین عادی و کنوانسیونهای بین المللی،اشخاص مورد بررسی از حقوق خاصی برخوردارند."