Abstract:
ایران و چین طی روابط طولانی خود تأثیرات عمیقی بر هم داشتهاند.بازسازی این روابط با توجه به شرایط کنونی جهان واجد اهمیت بسیار است.البته گستردگی موضوع مانع از آن است که به همهء ابعاد این روابط پرداخته شود.از اینرو،تمرکز این تحقیق مبتنی است بر این سؤال اصلی که«علل توجه ایرانیان به چین و چینیان چه بوده؟و در چه حوزههایی از ایشان تأثیر میپذیرفتهاند؟»برای یافتن پاسخ به سؤال تحقیق،با تکیه بر منابع ادبی،از روش تحقیق تاریخی استفاده شده است.نتیجهء به دست آمده نشان میدهد که ایرانیان کالاهای مورد نیاز خود را بیشتر از چین وارد میکردهاند.اقلام وارداتی به دلیل کیفیت بالا،بیشتر از کالاهای مشابه سایر کشورهای مورد علاقه و تقاضای ایرانیان بوده است.این کالاها،علاوه بر مصارف روزمره،تأثیرات عمیق فرهنگی نیز بر ایرانیان داشته است:هنرمندان چینی با هنرمندان ایرانی در تصویرسازی نسخ خطی همکاری میکردهاند.زیباییهای طبیعت چین و فضای هنرپرور آنجا مورد تحسین شاعران ایرانی بوده و برای ایشان جذابیت سیاحتی و مهاجرتی داشته است. زیبا رویان چینی نیز در ذهن انگیزی و خیالپردازی شاعران ایرانی نقشآفرین بودهاند.درحالیکه برعکس،برخی از متصوفه و عارفان ایرانی،این زیبارویان را«راهزن ایمان»دانسته،محکومشان میکردند و به مریدان خود هشدار و آگاه باش میدادند که در مواجهه با ایشان مراقب ایمان خود باشند.
Machine summary:
"ابو شعیب هروی از شاعران عصر سامانی معشوق خود را اینگونه توصیف میکند: لب چنان کز خامهء نقاش چین برچکد بر سیم از شنگرف مد (پیشاهنگان شعر فارسی:371) فرخی سیستانی وقتی که به محبوب خود پیام میفرستد،او را«نگار چینوماچین»مینامد: بگو آن تودهء گل را بگو آن شاخ نسرین را بگو آن فخر خوبان را نگار چین و ماچین را (دیوان حکیم فرخی سیستانی:404) حسابی از شاعران قرن دهم هجری خطاب به محبوبش میگوید: خط و خالت نگارستان چین است به چین ابرویت دل همنشین است (دیوان حسابی:661) گاهی نیز شاعران با برتری دادن زیبایی محبوب خود بر جذابیت تصاویر چینی میخواهند دل او را به دست آورند.
شاعران ایرانی چون«زیبایی معیار»را زیبایی زیبارویان چینی دانستند،زیبایی محبوب خیالی یا واقعی خود را با این محک ارزیابی میکردند میسنجیدند عطار،دلبر آسمانی خود را در لطافت فخر خوبان چین قلمداد میکند: دلم از دلبران بتی بگزید که به رخ همچو ماه و پروین است از لطیفی که هست آن دلبر فخر خوبان چین و ماچین است (دیوان عطار:17) عطار از کمال حسنی که برای دلبرش قائل است،او را بر لعبتان چین برتری میدهد: بر بتان چین و ترکان چگل از کمال حسن لشکر میکشی (همان:546) قاسم انوار نیز که قصد مقایسهء محبوبش با زیبارویان چینی را دارد،رندانه از واژهء دو معنایی«عکس»استفاده میکند که در برخورد نخست از آن افادهء معنی برابری میشود و در مرتبهء دیگر برتری معشوق فهمیده میشود."