Abstract:
پژوهش حاضر به منظور تعیین سطح توسعهیافتگی بخشهای گوناگون اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی شهرستانهای استان سمنان و رتبهبندی آنها براساس میزان توسعهیافتگی،برای هدایت برنامهریزان و سیاستمداران در تعیین اولویت سرمایهگذاری در شهرستانها انجام گرفت.بدین منظور،142 شاخص برای هریک از شهرستانهای استان سمنان(سمنان،دامغان،شاهرود،گرمسار) در 9 بخش به تفکیک طی سالهای 1374 تا 1379،به عنوان متغیرهای قابل استفاده در امر تحقیق مورد استفاده قرار گرفت.این بخشها عبارتند از جمعیت و اشتغال،آموزش،فرهنگ و هنر، عمران شهری،عمران روستایی،بهداشت و درمان،حملونقل و ارتباطات،صنعت و معدن. جمعآوری اطلاعات از طریق تحقیقات کتابخانهای،بررسی اسناد و مدارک موجود،مراجعه به«آمارنامهی استان سمنان»در سالهای 1374 تا 1379 و سایر اسناد و مدارک مستند اطلاعات کمی هریک از متغیرها انجام گرفت.دادههای به دست آمده با استفاده از تحلیل عاملی(روش مؤلفهی اصلی)و نرمافزار تحلیل و تفسیر شدند.نتایج حاصل نشان داد،شهرستان سمنان با فاصلهی زیادی نسبت به شهرستانهای دیگر در رتبهی اول،شهرستان شاهرود در رتبهی دوم،شهرستان گرمسار در رتبهی سوم و شهرستان دامغان با فاصلهی نسبتا زیادی در رتبهی چهارم قرار دارد.
Machine summary:
"برای فراهم آوردن بستر توسعهی منطقهای،مقایسهی شاخصها در شهرستانهای یک استان در بخشهای گوناگون اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی در ابتدا و انتهای هر برنامه،امری ضروری است و این مهم به شناسایی وضع موجود همهی شاخصهای توسعه در هریک از شهرستانها و رتبهبندی آنها از نقطهنظر توسعهیافتگی یا محرومیت با استفاده از روشهای علمی نیاز دارد.
جامعهی آماری و روش جمعآوری اطلاعات در این تحقیق،از 142 شاخص برای هریک از شهرستانهای استان سمنان(سمنان،دامغان،شاهرود و گرمسار)به تفکیک طی سالهای 1374 تا 1379 استفاده شده است(این شاخصها در جدول 1 خلاصه شدهاند).
بررسی شاخصهای بخشی شهرستان سمنان نشان میدهد،این شهرستان در شاخصهای عمران شهری،بهداشت و درمان،حملونقل و ارتباطات،صنعت و معدن رتبهی اول،بخش جمعیت و اشتغال رتبهی دوم و در بخش آموزش،فرهنگ و هنر،عمران روستایی و کشاورزی رتبهی سوم را دارد و در مجموع بخشها،رتبهی اول را در خود اختصاص داده است که از جمله عوامل مهم این موضوع میتوان به وجود بیش از 540 واحد صنعتی فعال،برخورداری از 9 مرکز آموزش عالی با بیش از 11 هزار دانشجو،وجود شبکهی راه دو بانده در مسیر شهرستان،برخورداری از شبکهی پست انتقال برق 400 کیلو ولت،امکان دسترسی مناسب و سریع به مراکز اقتصادی کشور، برخورداری همهی شهرهای شهرستان از شبکههای گاز طبیعی و تنوع مواد معدنی با بیش از 17 نوع مادهی معدنی در سطح شهرستان اشاره کرد."