Abstract:
هدف اصلی پژوهش حاضر مطالعه نوع رابطه ابعاد شخصیت شامل نوروزگرایی، برونگرایی، تجربه پذیری، همسازی و وظیفه شناسی با هوش هیجانی است. چهارصد و چهل وسه دانشجو (237 دختر و 206 پسر) از رشتههای مختلف دانشگاه تهران در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنیها خواسته شد مقیاس شخصیت NEOPI-R و مقیاس هوش هیجانی را تکمیل کنند. نتایج پژوهش نشان داد که بین هوش هیجانی و ابعاد برون گرایی، تجربه پذیری، همسازی و وظیفه شناسی همبستگی مثبت معنی دار و بین هوش هیجانی و نوروزگرایی همبستگی منفی معنی دار وجود دارد. تحلیل رگرسیون داده ها نشان داد که تنها دو بعد برون گرایی و نوروز گرایی می توانند تغییرات مربوط به هوش هیجانی را به ترتیب در جهت مثبت و منفی پیش بینی کنند. مکانیسم های "تنظیم عواطف"، "آمادگی برای تجربه های مثبت" و "آمادگی برای تجربه های منفی" همبستگی های ابعاد شخصیت و هوش هیجانی را توجیه و تبیین می کنند.
Machine summary:
همبستگیهای به دست (1)- emotional intelligence (2)- perception (3)- expression (4)- understanding (5)- using (6)- management (7)- interpersonal (8)- intrapersonal (9)- emotional well-being آمده،مخصوصا در رابطه بین برونگرایی و نورزگرایی با هوش هیجانی،دور از انتظار نیست زیرا همبستگی این دو بعد شخصیتی به ترتیب با تنظیم خلق مثبت و خلق منفی شناخته شده است(آستین، ساکلوفسک و آگن،5002؛پترایدز و فارنام،1002؛دادا و هارت،0002؛دانیر و لوکاس،9991؛ راستیگ و لارسن،7991؛ساکلوفسک،آستین نو مینسکی،3002؛شاته و همکاران 8991؛لارسن و کتلار،9891،1991؛واتسون،0002)و تنظیم خلق یکی از مولفههای اصلی هوش هیجانی است (بارون،7991).
براساس یافتههای فعلی در زمینه رابطه دو متغییر شخصیت و هوش هیجانی،مخصوصا وقتی هوش هیجانی نیز به عنوان یک صفت مورد بررسی قرار گیرد،فرض اینکه کدامیک از انی دو عامل نقش تعیینکننده دارند دشوار است در این پژوهش،با استناد به نظریه مییر و سالوی(7991)که در مورد هوش هیجانی بر مهارتهایی تاکید دارند که از طریق یادگیری و تجربه کسب میشوند و با فرض درهم تنیدگی و همسویی صفات و مهارتهای سازنده هوش هیجانی،دو موضوع زیر بررسی میشوند:(1)سنجش رابطه همبستگی بین ابعاد شخصیت و هوش هیجانی؛(2)میزان پیشبینی پذیری هوش هیجانی از طریق ابعاد شخصیت،با این هدف که مشخص شود ابعاد شخصیت چگونه به چه میزان میتوانند تغییرات مربوط به هوش هیجانی را پیشبینی کنند.
نتایج پژوهش نشان داد که ابعاد برونگرایی و نوروزگرایی میتوانند تغییرات مربوط به هوش هیجانی را به ترتیب در دو جهت مثبت و منفی پیشبینی کنند.
علاوه بر سه تبیین فوق که مطابق آنها برونگرایی از طریق تأثیرگذاری بر سه بعد اصلی هوش هیجانی باعث ایجاد تغییرات مثبت در هوش هیجانی میشود،میتوان به تاثیرات ترکیبی و متقابل این ابعاد نیز به عنوان تبیینی دیگر اشاره کرد.