Abstract:
فرماندهی نظامی،آن هم در عالیترین سطح،از شئون رسول خدا(ص)به عنوان حاکم اسلامی بوده است.آن حضرت پس از هجرت به مدینه،دهها نبرد را با موفقیت علیه دشمنان اسلام فرماندهی کرد. این مقاله با نگاهی به سیرهء پیامبر اکرم(ص)در شأن و جایگاه فرماندهی،کوشیده است چند گام در شناخت روش آن حضرت در دو بعد اخلاق فرماندهی و سیرهء نظامی بردارد و آن را بررسی و تبیین کند.توجه به خدای متعال.رعایت حقوق انسانی،شجاعت،گذشت، مهرورزی،تکریم مجاهدان و خانوادهء شهیدان و مانند آن،سیرهء اخلاقی پیامبر در فرماندهی جنگها بود.نیز جمعآوری اطلاعات، مشورت با مجاهدان،قاطعیت و در تصمیمگیری،سازماندهی سپاه و بهرهگیری از جنگ روانی بخشی از سیرهء نظامی پیامبر اعظم(ص) را در نبردهای متعدد ایشان با کفار و دشمنان تشکیل میداد.
Machine summary:
"53در جنگ احد نیز چنین فرمود:«امروز شما در منزل مزد گرفتن هستید،البته آنانی که وظیفهء خویش را به یاد آرند و جان بر شکیبایی و باور و کوشش و اندوزهزدایی گمارند که جهاد با دشمن سخت است و کسانی که بر آن شکیبایی ورزند اندک هستند،مگر آنان که برای هدایت خویش مصمم باشند...
34 پیامبر(ص)پیش از جنگ بنی قربظه،چند نفر را فرستاد و فرمود:«بروید و تحقیق کنید که آیا آنچه از بنی قریظه-مبنی بر پیمانشکنی و همدستی با قریش و احزاب در جنگ خندق-خبر یافتهام راست است یا دروغ؟اگر راست بود سخن با اشاره و کنایه بگویید که من بفهمم و مردم را سست نکنید،و اگر به پیمان خود وفادار باشند،آشکارا و در حضور مردم بگویید».
94هنگامی که رسول خدا خواست برای فتح مکه عازم نبرد شود،رؤسا و سران قبائل را احضار کرد و اخبار و اسرار لازم را به آنان گفت و دستور داد تا زمانی که به محلی که حضرت برای آنها تعیین کرده نرسیدهاند،اخبار و اسرار را برای هیچ یک از نیروها و دیگران فاش نکنند.
15 پیامبر در جنگ احد نیز در این باره که در داخل مدینه با دشمن بجنگد یا بیرون،نظر اصحاب را جویا شد و با آنکه خود و بزرگان مهاجر و انصار جنگیدن در داخل مدینه را ترجیج میدادند،اصرار جوانان-که در جنگ بدر شرکت نکرده بودند-حضرت را به پذیرش نظر آنان مبنی بر جنگیدن در بیرون مدینه مجاب کرد.
16 در جنگ احزاب،رسول خدا برای خندق درهایی قرار داد و از هر قبیلهای مردی به پاسبانی درها گماشت و زبیر بن عوام را به فرماندهی آنان منصوب کرد و به او فرمود:«اگر نبردی پیش آمد،نبرد کنید»."