معرفی کتاب اسلام جدیدیه و انقلاب Introduction and review

"یکی از کتاب‌های برجسته‌ای که برای اولین‌بار درباره ادبیات جدید و ادیبان و روشنفکران عصر مذکور،به عرصهء نشر وارد شده،اثری است از پروفسور معروف رجبی، عضو وابسته آکادمی علوم تاجیکستان به نام«اسلام:جدیدیه و انقلاب». وی ثابت می‌کند که ناسالمی حافظه تاریخی در این دوران،تا بازسازی گورباچفی(5891 م) ادامه یافته و به جهت فضای بستهء مارکسیستی،امکان بررسی درست ادبیات روشنفکرانه-ادبیات‌ ابتدای عصر بیست میلادی که«جدیدیه»نامیده می‌شود-وجود نداشته است. نویسنده ثابت می‌کند که روشنفکران تاجیک،علت انحراف سیاسی،اجتماعی و فرهنگی‌ تاجیکستان را با«از بین رفتن روش معمولی و سنتی زندگی تاجیکان»مرتبط می‌دانند؛این روش‌ معمولی،همان جریان طبیعی سنتی و ملی زندگی تاجیکان بوده است. آنگاه در فصل‌های دیگری با عناوین‌ «حزب جوان بخاریان‌[ترکان‌]»،«حزبیه و ادبا»،«حزبیه و علما»،تناسب و عدم تناسب اندیشه‌های‌ حزب کمونیستی را با روشنفکرانی که توانسته‌اند از حیطهء این اندیشه‌های حکومتی بگریزند،بررسی و تحلیل کرده است. نویسنده در بررسی این موضوعات ثابت کرده که جریان ادبی و آثار ادیبان نام‌آور شوروی، برخلاف پندار پیشین،تنها دارای ترقی و انکشاف نبوده،بلکه ناهمواری‌های بزرگی نیز داشته است."