نقد ادبی: روایت دگرگونی های روحی و عاطفی Journal Article

"فرورفتن طوبا در افسون وجود«نورواره»شیخ محمد خیابانی(1299- 1259)،یکی از رهبران جنبش مشروطیت،تصویر گویایی از آرمان‌های انقلابی دوران (به تصویر صفحه مراجعه شود) حورا یاوری(عکس از علی دهباشی) مشروطیت در برابر چشم خواننده می‌گذارد،همزمانی دیدار طوبا و خیابانی با روزی که طوبا جسد پسربچه‌ای را که از گرسنگی جان سپرده به گورستان می‌برد،ریشه‌های اجتماعی و اقتصادی نهشت مشروطیت را به نمایش می‌گذارد،جدایی طوبا از شاهزاده فریدون میرزای‌ قاجار،تغییر نظام سلطنتی را به تصویر می‌کشد،و شگفتی‌زدگی‌های طوبا در رویارویی با پدیده‌های نوظهوری چون جاده‌های آسفالته،سیم‌های تلفن و تلگراف سینما،و زنانی که با رو و مویی برگشوده در خیابان‌ها گردش می‌کنند،بیان داستانی دگرگونی‌هایی است که در آن سال‌ها اجتماع ایران را از سنت جدا می‌کند و به طرف تجدد می‌راند. فرزانه میلانی در پیشگفتار کتاب«ادبیات داستانی زنان در سال‌های پس از انقلاب»،که مجموعه‌ای است از داستان‌هایی که ثریا سولیوان (Sorraya Sullivan) از فارسی به‌ انگلیسی ترجمه کرده،چنین می‌نویسد«در دهه‌های پس از انقلاب،زنان ایرانی،با حجاب و بی‌حجاب،در ایران و در تبعید،بیش از همیشه به نوشتن روی آورده‌اند و در داستان‌هائی که‌ می‌نویسند از خودشان می‌گویند،از واقعیت زندگی خودشان می‌نویسند،همه آنچه را که تا به‌ امروز نگفته‌اند به زبان می‌آورند،فضای سنتی را-چه ادبی و چه غیر ادبی-از نو ارزیابی می‌کنند و قیود و محدودیت‌های مستقر را مورد تردید قرار می‌دهند. در آثار این‌ نویسندگان پذیرفتنی و ناپذیرفتنی به هم درمی‌آمیزد و تصویری تخیلی،اما باورکردنی، از ستمی به دست می‌دهد که در چنین فرهنگ‌هایی بر زنان می‌رود» ترکیب واقعیت و جادو در ادبیات،همانطور که فرانکو مورتی (Franco Moretti) در تبیین‌ «ادبیات به عنوان یک اکوسیستم»به آن اشاره می‌کند: «بیشتر از آن‌چه تکنیک روایی باشد،واقعیت زندگی در بخش‌هایی از جهان است که‌ در آن بسیاری از رویدادهای واقعی به نظر خیالی می‌آید،و مردم به طور روزمره با رویدادهایی سروکار دارند که به جادو و خیال نزدیک‌تر است تا واقعیت."