Abstract:
در این مقاله ابتدا به مثالهای فکری(پارادیم ها)در پژوهشهای حوزه علوم انسانی و اجتماعی اشاره شده است . بر این اساس رویکرد پژوهش کیفی و رویکرد پژوهش کمی در علوم تربیتی مورد نظر قرار گرفته است . پس از آن مطالعه موردی به عنوان یک روش پژوهش ‘ که میتواند به شیوه کیفی و کمی انجام پذیرد ‘ توصیف شده و مراحل انجام آن بیان گردیده است. سرانجام‘به عنوان مثالی از کاربرد مطالعه موردی‘نتایج یک پژوهش‘که درباره نیازهای آموزشی مدیران مدارس متوسطه استان لرستان در سال 1372 انجام گرفته ‘ عرضه شده است.
Machine summary:
"از این جمله در تعلیم و تربیت میتوان هریک از عوامل نظام آموزشی مانند دانشآموز، معلم، مدیر آموزشگاه، برنامه درسی، و امثال آن را به عنوانموردتحت مطالعه منظور داشت و مشخصههای آن را از جنبههای متعدد بهطور عمقی بررسی کرد.
با توجه به اینکه تعلیم و تربیت نهادی است که با انسانها سروکار دارد و برای بهبود امور آن باید انگیزهها، نگرشها و ارزشهای افراد ذیربط و ذینفع را شناخت، تا بتوان عملکرد دستاندرکاران را بهبود بخشید، استفاده از شیوه مشاهده شرکتکننده، برای پیبردن به برخی جنبههای ناآشکار رفتار انسانی و شناخت عوامل مؤثر در آنها، میتواند یاریدهنده باشد.
طرح پژوهشی از دو قسمت تشکیل شده بود:الف)یک پژوهش پیمایشی شامل نظرسنجی از مدیران دبیرستانها و مسئولان مناطق آموزش و پرورش، ب)یک مطالعه موردی به روش کیفی از طریق مشاهده غیر شرکتکننده در فرایند مدیریت دبیرستانها.
سؤال دوم پژوهشی:فعالیتها و کنشهای مدیر درباره هریک از عوامل نظام دبیرستان در یک مدت زمان نمونه از فعالیت دبیرستان، چیست؟به منظور یافتن پاسخ این سؤال، یادداشتهای ثبت شده، که حاصل از مشاهده عینی بود، براساس عوامل مورد مشاهده تلخیص و طبقهبندی گردید.
سؤال سوم پژوهش:میان کنشهایی که مدیر باید انجام دهد و کنشهایی که در عمل مشاهده میشود، چه تفاوتی وجود دارد؟به منظور یافتن پاسخ این سؤال، نتایج حاصل از تحلیل سؤالهای اول و دوم مقایسه شد و تفاوتها به تفصیل آشکار گردید(14، قسمت مطالعه موردی، ص 80-81 جدول 8) یافتههای به دست آمده از مقایسه کنشهای مطلوب مدیران و کنشهای مشاهده شده مدیران دبیرستانها بیانگر نتایج زیر است:-مدیران مورد مشاهده در اداره دبیرستان و انجام وظایف شغلی خود به فرایند مدیریت آموزشی و کارکردهای اساسی آن توجه ندارند."