Abstract:
خشونت علیه زنان،محصول ارزشهای پدرسالاری و توزیع نابرابرانهی جنسیتی قدرت در خانواده و زمانی اعمال میشود که مردان تهدیدی علیه اقتدار مردانهی خود و ارزشهای پدرسالاری احساس کنند.نوشتار حاضر،با هدف آزمون این فرضیه،و از طریق مصاحبهی عمیق با 30 نفر از زنان مراجعهکننده به«مرکز مشاوره»ی شهرستان آمل،:که مورد خشونت همسرشان قرار گرفتهاند،انجام شده است.نتایج نشان میدهد بیشتر زنان،در هنگام به چالش کشیدن رابطهی رئیس و مرئوسی در خانواده مورد خشونت همسرانشان قرار گرفتهاند؛یعنی مردان،مقاومت زنان در بابر نگرش ابزاری به خود،و نپذیرفتن محرومیت از تحصیل و اشتغال را تهدیدی برای اقتدار مردانهی خود تفسیر کرده و به خشونت متوسل شدهاند.نتایج همچنین نشان میدهد که مدرنیته را تجهیزشناختی این زنان به ارزشها و منابعی مهم چون تحصیلات و اشتغال،که آگاهی زنان را به نابرابری جنسیتی در خانواده افزایش داده و علاقهی آنها را در بازتعریف هویت خود در جامعهی مدرن به شیوهیی متفاوت از هویتهای تعیین شدهی سنتی گسترش داده،باعث پرورش پتانسیلهای مقاومت شده است.
Machine summary:
"در این فرهنگ،مقاومت احتمالی،تهدیدی علیه نظم اجتماعی تصور شده،به شدت سرکوب میشود؛پس با توجه به این امر،این سوآل پیش میآید که مقاومت زنانه چه معنایی میتواند داشته باشد و در صورت وجود مقاومت،آیا میتوان آن را با توجه به رویکرد نظری گفته شده توجیه کرد؟ در موقعیت کنونی جامعهی ایران،گفتمان سنتی تنها گفتمان مسلط بر شیوههای رفتاری و قواعد هنجاری کنشگران نیست و به دلایل تاریخی و اجتماعی،در کنار این گفتمان میتوان از گفتمانی مدرن نام برد،که در نتیجهی روبهرو شدن با تغییرات و دگرگونیهای (1) Patrimonial عصر جدید(گسترش رسانههای جمعی،تفکیک تخصصی کارکردی،شکلگیری نهادهای مدنی و NGO ها،نفوذ ارزشهایی جهانی مثل حقوق بشر،برابر زنان و مردان،آموزش، مشارکت سیاسی،و مانند آن)شکل گرفته است.
چهگونگی مقابلهی گفتمان مدرن با گفتمان سنتی(پدرسالاری)و واکنش زنان در برابر خشونتهای موجود با تکیه بر گفتمان مدرن نیز بدینگونه صورت گرفته است که در گفتمان سنتی،اساسا مقاومتی وجود ندارد و اگر هم وجود داشته باشند پنهان است؛زیرا آشکار شدن آن نتیجهیی جز تحریک احساسات جمعی و عرف اجتماعی علیه زنان و در نهایت سرکوب شدیدتر را به همراه ندارد،اما در گفتمان مدرن،سازوکارهایی وجود دارد که نه تنها به مقاومت زنانه شکل آشکار میبخشد،بلکه توانایی هدایت آن را نیز دارد؛به طور مثال،وجود مراکز متعددی مانند مراکز مشاوره و راهنمایی برای زنان مورد خشونت واقع شده، یک سازوکار کاملا مدرن است،که در شکل نهایی خود میتواند به NGO های مدافع حقوق زنان،نشریهها و روزنامههای تخصصی،جنبشهای اجتماعی فمنیستی،و مانند اینها تعمیم داده شود."