Abstract:
هدف از این پژوهش تعیین اعتبار، پایایی و هنجاریابی پرسشنامه خوداثرمندی کودکان و نوجوانان (SEQ-C) در شهر تهران است.بدین منظور به روش خوشهای چند مرحلهای تعداد 933 نفر از دانشآموزان مقطع متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 84-1383 همگی پرسشنامه SEQ-C را تکمیل کردند. افزون بر این،از 43 نفر از آنها خواسته شد به فاصله دو هفته در بازآزمون شرکت کنند و از 150 نفر از آنها خواسته شد سیاهه افسردگی کودک (CDI) تکمیل نمایند.برای محاسبه پایائی آزمون با استفاده از روشهای آلفای کرونباخ،ضریب تنصیف،بازآزمون،محاسبه ضریب همبستگی این آزمون با سیاهه افسردگی کودک و همچنین روش تحلیل عاملی برای بررسی عاملهای پرسشنامه مشخص شد. پرسشنامه در جامعه ایرانی نیز از پایایی و اعتبار خوبی برخوردار و قابل کاربرد در حیطههای مختلف پژوهش در ایران است.ضریب همبستگی آن با سیاهه افسردگی کودک،منفی و معنیدار است.تحلیل عاملی سه عامل اجتماعی،تحصیلی و هیجانی را مشخص ساخت.
Machine summary:
"همچنین جهت ارزیابی اعتبار همگرای آزمون، همبستگی این پرسشنامه با سیاهه افسردگی کودکان(کوواکس36،1992)که توسط 150 نفر از دانشآموزان مقطع متوسطه تکمیل شده بود،مورد آزمون قرار گرفت.
جدول 5:ماتریکس چرخشی عاملهای خرده آزمون خوداثرمندی هیجانی (به تصویر صفحه مراجعه شود) تحلیل عامل در کل پرسشنامه با حذف ماده 5 و 11 که کمترین همخوانی را با عاملهای دیگر داشتند سه عامل اصلی اجتماعی،تحصیلی و هیجانی را نشان داد.
محاسبه همبستگی پیرسون در آزمونهای خوداثرمندی کودکان و نوجوانان (SEQ-C) سیاهه افسردگی کودک (CDI) با تعداد 150 نفر از دانشآموزان مقطع متوسطه نشان داد که ضریب همبستگی برابر با 36/0-و در سطح 01/0 معنیدار است،که همبستگی منفی بین افسردگی و خوداثرمندی نوجوانان وجود دارد.
با توجه به ارتباط خوداثرمندی با بهداشت روان و همچنین افسردگی،در ارتباط با اعتبار همگرای این پرسشنامه،همبستگی پیرسون بین سیاهه افسردگی کودکان (CDI) و SEQ-C نشان داد که همبستگی بین افسردگی و خوداثرمندی نوجوانان منفی و معنیدار است.
در خصوص عاملهای اصلی خرده آزمونهای SEQ-C ،پژوهشگر به پژوهش دیگری دست نیافته است اما در پژوهش حاضر تحلیل عاملی در خرده آزمون خوداثرمندی اجتماعی نشان داد که این خرده آزمون دارای دو عامل اصلی است.
(موریس،(2001)؛لاکای و همکاران(2006)و سلیخالل و همکاران(2006)اظهار میدارند این پرسشنامه دارای سه عامل اصلی خوداثرمندی اجتماعی، تحصیلی و هیجانی است و میتواند این سه حیطه از خوداثرمندی و همینطور خوداثرمندی کلی را در نوجوانان مورد سنجش قرار دهد.
پژوهش حاضر نشان میدهد که پرسشنامه خوداثرمندی کودکان و نوجوانان SEQ-C که یکی از معتبرترین پرسشنامهها در زمینه سنجش حیطههای خوداثرمندی کودکان و نوجوانان است میتواند پرسشنامهای مناسب و معتبر جهت استفاده در جامعه ایرانی باشد."