Abstract:
جایگاه هسته در کلمات مرکب غیر فعلی مورد توجه اکثر زبانشناسانی واقع شده است که کلمات مرکب را مورد مطالعه قرار دادهاند.مثلا ویلیامز (Williams 1981) جایگاه هسته را اصل قلمداد میکند و معتقد است که هستهء کلمهء مرکب همیشه عنصر سمت راست آن است.مطالعات دیگر زبانشناسان(مثلا سلکرک (Selkirk 1982) لیبر (Liber 1983) فاب (Faab 8891) و تن هکن (Tenhacken 1999) نشان داد که زبانهایی هم وجود دارد که هستهء کلمهء مرکب آنها در سمت چپ واقع شده است(مثل ویتنامی و فرانسوی).ازاینرو،آنها جهت هسته را پارامتر در نظر گرفتهاند که باید برای هر زبانی تثبیت شود.اما لیبر (Lieber 1992) بر این باور است که جهت هسته نمیتواند اصل یا پارامتر قلمداد شود؛زیرا زبانهایی هم یافت میشوند که هم کلمات مرکب راست هسته دارند و هم کلمات مرکب چپ هسته.وی معتقد است که جهت هسته در صرف(یعنی هستهء کلمات مرکب)تابع جهت هسته در نحو(یعنی هستهء گروههای نحوی)است. مقالهء حاضر بر آن است که نشان دهد حوزهء صرف از حوزهء نحو متأثر است و مدعی است که عدم یک دستی در کلمات مرکب غیر فعلی دارای هسته(یعنی وجود کلمات مرکب غیر فعلی درون مرکز هسته آغازین و هسته پایانی در کنار هم در زبان فارسی)به علت عدم یک دستی در حوزهء نحو،در ارتباط با گروههای نحوی است؛به این معنی که برخی از گروههای نحوی در زبان فارسی، هسته آغازین،و بعضی هسته پایان هستند.به عبارت دیگر،یافتههای این مقاله تأییدی است بر نظریهء تعامل حوزههای زبانی،به ویژه تعامل بین صرف و نحو.
Machine summary:
"جایگاه هسته در کلمات مرکب غیر فعلی فارسی*
مجید خباز(دانشگاه علوم انتظامی،تهران)چکیده:جایگاه هسته در کلمات مرکب غیر فعلی مورد توجه اکثر زبانشناسانی
واقع شده است که کلمات مرکب را مورد مطالعه قرار دادهاند.
هستهء کلمات مرکب)تابع جهت هسته در نحو(یعنی هستهء گروههای نحوی)است.
مدعی است که عدم یک دستی در کلمات مرکب غیر فعلی دارای هسته(یعنی
وجود کلمات مرکب غیر فعلی درون مرکز هسته آغازین و هسته پایانی در کنار هم
اکثر زبان شناسانی که کلمات مرکب را مورد بررسی قرار دادهاند(مثلا لیبر (Liberet 1983) و
در مقابل،کلمات مرکب غیر فعلی به عنوان کلمات تعریف شدهاند که هستهء(نحوی)
اسپنسر (Spencer1991) -برای زبان فارسی این خواهد بود که کلمهء مرکب غیر فعلی حتما
فارسی ناکارآمد تشخیص داده شده و کلمهء مرکب غیر فعلی اینگونه تعریف شده است:
صرف و نحو از یکدیگر در زبان فارسی،ساختار کلمات مرکب غیر فعلی فارسی،از نظر
کلمات مرکب غیر فعلی دارای هسته آنهایی هستند که هستهء نحوی دارند،به این
از این نظر،کلمات مرکب غیر فعلی به دو دستهء هسته آغازین(مانند:«آب معدنی»،
منظور از کلمات مرکب غیر فعلی نامشخص آنهایی است که کل کلمهء مرکب،با عناصر
آن دسته از زبانشناسان غیر ایرانی هم که هسته و جایگاه آن را در کلمات مرکب مورد
بررسی کلمات مرکب غیر فعلی فارسی نشان میدهد که از 1862 کلمهء مرکب
کلمات مرکب غیر فعلی هسته آغازین و هسته پایانی را در کنار هم تبیین کند یا نه.
است که کلمات مرکب غیر فعلی در این زبان،هم هسته آغازین و هم هسته پایانی باشند.
همچنانکه پیشتر اشاره شد،از 1862 کلمهء مرکب غیر فعلی دارای هستهء نحوی که مورد"