Abstract:
عدالت و احقاق حقوق همیشه پایمال شده محرومان و مستضعفان و پیکار مداوم با صاحبان زر و زور و تزویر، همواره از مهمترین دغدغههای انسانهای وارسته و بلندنظری است که میخواهند با همه وجود، عدالت و انسانیت را در جوامع بشری، جاری کنند. بیتردید، پیشوای حقطلبان و عدالتجویان تاریخ، مولای متقیان حضرت علیبن ابیطالب (ع) است که با گفتار و رفتار والای خود، تا لحظه شهادت، در راه احقاق حق و اجرای عدالت، حتی در مورد قاتل خود، لحظهای از پای ننشست. مجموعه سخنانی که از ایشان برجای مانده، منشوری کامل و بینظیر است که عدالت اسلامی و انسانی را به بهترین وجه به تصویر میکشد. البته قلم و بیان از ژرفای این اندیشهها عاجز است و این مقاله، کوششی است در جهت شناخت گوشههایی از این افکار بینظیر.
Machine summary:
"4. طبقه عامه، ستون امت است حضرت علی (ع) در سفارش خود به مالک اشتر، صراحتا از او میخواهد که به عامه مردم، توجه خاص داشته باشد؛ و به او میفرماید: «باید محبوبترین کارها در نزد تو، معتدلترین و عادلانهترین کارها و کاری باشد که بیش از هر عملی جلب رضایت رعایا را فراهم کند؛ زیرا خشم عامه مردم، رضایت خواص را بیاثر میکند و خشم خواص با خشنودی عامه مردم بیتأثیر خواهد بود.
حضرت علی (ع)، این مسئله را ظلم بزرگی بر ملت میدانست و تأکید میکرد که نباید مشتی شکمباره مرفه بیدرد که با تصاحب اموال مردم، گردنکشی میکنند، بیهیچ کوششی، بر ثروتهای زمین چنگ بیندازند؛ زیرا فقر ــ همانطور که حضرت میفرماید ــ «مایه نقص دین، پریشانی و سرگردانی عقل و موجب کینه و نفرت و دشمنی است»؛ و فرمود: «خداوند سبحان، روزی فقرا را درمیان اموال ثروتمندان قرار داده و گرسنگی هر فقیر به این علت است که ثروتمندی از روزیای که برای او (فقیر) مقرر شده، بهره برده است؛ و خداوند تبارک و تعالی، (در روز قیامت) اغنیا را بهخاطر آن مؤاخذه خواهد کرد».
زیرا که مردم بر دو گروهند: «یا برادر دینی تواند و یا همچون تو آدمیزاد!» امام علی (ع) با تیزبینی و ژرفاندیشی خود، عظمت انسان را درک کردهاند و اینکه انسان از هر سرمایهای ارزشمندتر است؛ و بیش از هزار سال پیش برای انسانها اساسنامهای وضع کرد که در دنیا و آخرت حافظ و حامی انسان است."