گفتگو با دکتر نصرت الله فروهر Conversation and interview

کارنامه تصوف عنوان کتابی به قلم نصرت الله فروهر است که به تازگی از سوی نشر افکار چاپ و منتشر شده است. نصرت الله فروهر متولد 1315 آذربایجان غربی است و در رشته زبان و ادبیات فارسی دکترا گرفته‌ است.وی از شاگردان دکتر عبد الحسین زرین‌کوب بوده و اظهار می‌کند:«من از پیشگاه ایشان هم معرفت‌ آموختم،هم علم یاد گرفت،هم ادب و عرفان». فروهر علاوه بر تدریس در دانشگاه‌های تهران،در زمینه ادبیات و فرهنگ و اندیشهء عرفانی و اسلامی،به تحقیق و پژوهش و تألیف می‌پردازد که حاصل آن چاپ و انتشار کتاب‌هایی مانند ترجمه‌ ملامتیه و صوفیه و جوانمردان نوشتهء ابو العلاء عفیفی،ترجمه گسترهء خیال(مجموعه‌ای از آثار چهار شاعر عرب)،ترجمه پرده‌نشین جلال(ترجمهء منظوم شعرهای عربی)است.در زمینه تألیف نیز داستان پیامبران‌ در حدیقهء سنایی،لطیفهء غیبی اثر دارابی را با توضیحات و تحشیه،منشآت میبدی،رستم و دادوبیداد در شاهنامه فردوسی از دیگر آثاری است که در سال‌های گذشته چاپ و منتشر کرده است. دکتر نصرت الله فروهر رسالهء فوق‌لیسانس خود را با عنوان آیات و احادیث یا تلمیحات اسلامی در منطق‌الطیر عطار نوشته بود که هنوز برای چاپ آن اقدام نکرده است،اما سرچشمهء اندیشه‌های عرفانی‌ که تحقیقاتی در ادامهء کتاب کارنامه تصوف است،توسط نشر افکار در دست چاپ دارد که طی روزهای‌ آینده منتشر خواهد کرد.

"دکتر نصرت الله فروهر رسالهء فوق‌لیسانس خود را با عنوان آیات و احادیث یا تلمیحات اسلامی در منطق‌الطیر عطار نوشته بود که هنوز برای چاپ آن اقدام نکرده است،اما سرچشمهء اندیشه‌های عرفانی‌ که تحقیقاتی در ادامهء کتاب کارنامه تصوف است،توسط نشر افکار در دست چاپ دارد که طی روزهای‌ آینده منتشر خواهد کرد. *از چه زمانی عرفان و تصوف در تاریخ ایران پیدا شده است؟ *هر جامعه و هر محیطی اگر از نظر اقتصادی در مقطعی از تاریخ در تنگنای شدیدی قرار بگیرد؛یعنی فقر سراپای‌ جامعه را فرابگیرد و نوعی تمایلات درونی در وجود آن‌ها برای کاوش و تأمل در کائنات شکل بگیرد،چون نمی‌تواند فقر را از بین ببرد،ناگزیر به گرایش‌های درونی و آسمانی می‌پردازد. آن کتاب‌هایی را که در مسیحیت نوشتند؛ مانند کتاب علم و دین و یا کتاب عقل و اعتقاد دینی که می‌خواستند مسائل دینی را با عقل تطبیق بدهند،مسلم است که‌ این در آغاز پدید آمدن فلسفه یونان،یا نفوذ فلسفه یونان در مسیحیت رشد پیدا کرده و رسیده تا این‌جا که ما مجبوریم‌ این مسائل را از دیدگاه عقلانی بررسی کنیم. *فلسفه پشمینه‌پوشی یا خرقه‌پوشی عارفان چقدر با منطق سر سازگاری دارد؟یا خرقه‌پوشی‌ از انحرافات صوفیه است؟ *من در کتاب کارنامه تصوف زمینه‌های پدید آمدن تصوف را در قرن‌های اول و دوم و سوم هجری مطرح کردم؛ یعنی زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی آن روزگار را معرفی کردم و معتقدم که هر باوری نسبت به زمینه‌های اجتماعی‌ -سیاسی و فرهنگی زمان می‌تواند پیدا شود."