Abstract:
زمینه نوظهور نانوزیست فناوری هم اکنون در سطح جهانی با توجه به حقوق مالکیت فکری به ویژه پتنت ها بسیار فعال است. همانند ظهور هر فناوری جدیدی، نانوزیست فناوری نیز فرصت ها و چالش هایی را در تطابق با رژیم ثبت اختراعات به همراه دارد. اجماعی در این زمینه وجود دارد که ثبت اختراعات نانوزیست فناوری دارای مشکلاتی به مراتب بیشتر از فناوری های دیگر می باشد و این به علت ویژگی و کاربردهای بین رشته ای آن، ادعاهای گسترده و مشکلات موجود در احراز معیارهای ثبت اختراعات است. این مقاله نقش حقوق مالکیت فکری و چالش های ثبت اختراعات نانوزیست فناوری در زمان حال را در معاهدات بین المللی مربوطه مورد بررسی قرار می دهد. توصیه راه کارهای بالقوه که از طریق آن نوآوری تشویق و منفعت عمومی و دستیابی به دانش پتنت شده تضمین شود، نیز مد نظر قرار دارد
Machine summary:
"دولت آمریکا در جریان تصویب موافقتنامه TRIPS نیز با اصرار بر این رویکرد،خواهان قابل ثبت شناخته شدن انواع مختلف اختراعات،اعم از فرآورده و فرایند،در تمامفناوریها بود،اما اروپاییها،مطابق EPC ،خواهان مستثنی شدن گونههای گیاهی و حیوانیو فرایندهای اساسا زیستی برای تولید گیاهان و حیوانات و اختراعات مغایر با اخلاق و نظمعمومی بودند،که نهایتا نوعی تسالم بین آنها برقرار شد؛بهاین ترتیب که در بند اولماده 27،هرگونه اختراع،اعم از فرآورده و فرایند،در تمام رشتههای فناوری،به شرط&%05323OHDG053G% آنکه واجد شرایط اساسی ثبت اختراع(جدید،ابتکاری و دارای کاربرد صنعتی)باشد،قابل ثبت اعلام شد و در بند دوم،به اعضا اختیار داده شد که برای حفظ نظم عمومی یااخلاق،از ثبت اختراعهایی که بهرهبرداری تجاری از آنها مخل به اموری چون حفاظت ازحیات یا سلامت انسان،حیوان یا گیاه و جلوگیری از ورود آسیب به محیط زیست است،خودداری ورزند(صادقی،1384،104).
البته باید توجه داشت که بند«ب»ماده 53مستقل از بند«لف»است؛یعنی تخصیص اختراعات قابل ثبت به گونههای گیاهی وحیوانی،از نظر نویسندگان کنوانسیون،به لحاظ مغایرت آنها با اخلاق یا نظم عمومینبوده،بلکه به این علت بوده که گونههای حیوانی و فرایندهای زیستی برای تولید آنها را«موضوعی مناسب» (an appropriate subject matter) برای ثبت اختراع تلقی نکردهاند وبه عبارت دیگر،این موارد تخصصا از عموم موضوعات قابل ثبت خارجاند و گونههایگیاهی نیز مطابق نظام خاصی (Sui gendris) که پیش از تصویب EPC بر اساس کنوانسیون بینالمللی حمایت از گونههای جدید گیاهی (International Convention for the Protection of New Varieties of Plant"1961") شده،با شیوهای متفاوت موردحمایت قرار گرفته است (Bently,2001,395-396) ."