Abstract:
باتوجه به اهمیت کتابخانهء آموزشگاهی بهعنوان یکی از بنیادیترین مراکز یادگیری، پژوهش حاضر به منظور شناخت و بررسی وضعیت موجود این کتابخانهها در سه مقطع ابتدایی، راهنمایی،و دبیرستان در سال تحصیلی75-1376 در استان خراسان انجام،و اطلاعات 3591 کتابخانهء آموزشگاهی جمعآوری گردید.باتوجه به تعاریف و مشخصاتی که در این پژوخش برای کتابخانههای آموزشگاهی در نظر گرفته شد،تنها 321 آموزشگاه به تعداد کل کتابخانهها.اجد شرایط شناخته شدند.اطلاعات این کتابخانهها دربارهء تعداد مجموعه،وضع سازماندهی،تعداد کارکنان،و تعداد اعضا مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرد،و در انتها پیشنهادهایی بر پایه استانداردهای موجود به منظور بهینهسازی کتابخانههای آموزشگاهی ارائه میشود.
Machine summary:
"این پژوهش در مردادماه سال 1374 بنا به توصیهء اداره کل آموزش و پرورش خراسان در سطح تمامی سی و نه مدرسه ابتدایی دولتی ناحیه 3 آموزش و پرورش مشهد که نسبت به سایر نواحی بیشترین امکانات را دارا است انجام گرفت و معلوم شد که بیش از 90 درصد مدارس فاقد مکان مستقلی برای کتابخانه هستند و 66/76 درصد ادارهء کتابخانهها به عهدهء مربیان پرورشی است که اکثرا هیچگونه دورهء خاص کتابداری ندیدهاند.
با بررسی پاسخهای ارائه شده در زمینهء نحوهء تنظیم و سازماندهی مجموعهء کتابخانه، معلوم شد که روشهای گوناگونی بر حسب سلیقه و به دلخواه اجرا میشود که فراوانترین آنها متعلق به روش موضوعی است که در 3/47 درصد کتابخانههای مورد مطالعه انجام میشود.
بیشترین فراوانی برای ادارهء کتابخانههای مورد بررسی متعلق به دانشآموزان و بعد مربیان پرورشی مدارس است که غالبا با امور کتابداری و کتابخانه آشنایی کافی ندارند و به نظر میرسد این ناآشنایی،موجب بروز مشکلاتی در ارائه خدمات و انجام فعالیتهای حرفهای میشود.
لذا،تصمیم گرفته شد که استانداردهای موجود کتابخانههای آموزشگاهی بررسی شود و مواردی از آن بهطور خلاصه در این نوشتار به شکل پیشنهادهایی ارائه گردد تا شاید انگیزهای برای مسئولان و برنامهریزان آموزش و پرورش استان به منظور بهینهسازی مجموعههای فعلی کتابخانههای آموزشگاهی فراهم آید.
جدیدترین استاندارد مجموعهء پایه یک کتابخانه آموزشگاهی و میزان رشد آن در جدول ذیل منعکس است: (به تصویر صفحه مراجعه شود) -با توسعه فنآوری آموزشی و ابزار آن،امروزه عناوینی مانند مرکز مواد آموزشی،مرکز منابع آموزشی"و نظایر آن نیز به کتابخانهء اموزشگاهی اطلاق میشود."