Abstract:
ظهور جامعه اطلاعاتی و کسترش فناوریهای نوین اطلاعاتی، تقاضای جدیدی را برای
رقومیسازی مواد آرشیوی مطرح کرده است.رقومیسازی مواد آرشیوی باعث میشود که بخش
عمدهای از محتوای یک آرشیو در دسترس کاربران در شبکه جهانی وب قرار گیرد.در این
مقاله مفهوم جدید آرشیوهای رقومی، تاریخچه شکلگیری، خدمات، رویکرد فنی آرشیوهای
رقومی و نیز ملاحظات قانونی و اخلاقی و فنی در تدوین مجموعههای آرشیو رقومی و
ضوابط انتخاب مواد آرشیوی برای رقومیسازی و نیز چگونگی ذخیرهسازی مواد آرشیوی
بررسی شده است.
Machine summary:
"با این اوصاف باید گفت که در این مقاله سعی میشود درباره آرشیوهای رقومی، تاریخچه شکلگیری آنها، خدماتی که ارائه ایجاد دستیابی بیشتر و سریعتر به آرشیوهای رقومی دو رویکرد اساسی دارد:1)قرار دادن مجموعه آرشیوی در اختیار کاربران و محققان؛2)شفافتر کردن وظایف آرشیوها و هدف آنها برای عموم کاربران.
فرایند انتخاب برای حفظ و نگهداری مواد آرشیوی در سازمانهای مختلف متفاوت است، لذا پاسگویی به سؤالات کلی زیر میتواند نقش عمدهای را در فرایند انتخاب مواد آرشیوی ایفا نماید: 1)باتوجه به هدف مؤسسه، آیا این اقلام برای نگهداری، قدمت و اهمیت کافی دارند؟ 2)باتوجه به میزان بودجه مؤسسه برای رقومیسازی، آیا امکان صدمه و خطر به این مواد در حدیست که هزینه را توجیه کند؟ از طرف دیگر، باتوجه به تقاضای روز افزون کاربران و مسائلی نظیر حقوق مالکیت معنوی، حق مؤلف، و توانایی بالقوه فناوری رایانهای، پاسگویی به سوالات زیر برای تعیین ضوابط انتخاب مواد آرشیوی به منظور رقومیسازی ضروریست: اولین وظیفه آرشیوهای رقومی تضمین حفاظت مواد رقومی در آرشیوهاست.
در نتیجه اینگونه مؤسسات باید سعی کنند تا پیشاپیش این نکته را ارزیابی کنند که آیا افزایش دستیابی به مواد برای کاربران میتواند جبران هزینههای طرحهای تحقیقاتی را بکند؟ ملاحظات قانونی، اخلاقی و فنی در تدوین یک مجموعه آرشیوی رقومی رؤیت یک آرشیو جامع رقومی روی شبکه وب یک ایدهآل برای کاربران است.
اگرچه رقومیسازی یک راهکار عالی برای ایجاد دستیابی بهتر و آسانتر به مواد آرشیویست اما در حال حاضر یک فناوری مناسب برای حفاظت مواد آرشیوی و ارائه اصل اسناد(به شیوهی آرشیو سنتی)به شمار نمیرود، زیرا که کار رقومیسازی فقط از طریق عبور دادن متون و تصاویر از یک دستگاه اسکنر رقومی انجام نمیگیرد."