Abstract:
هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر ابعاد چند گانه ادراک خود بر روابط اجتماعی نوجوانان سر آمد و عادی در محیط مدرسه بود. گروه نمونه از 190 دانش آموز کلاس سوم راهنمائی (88 دختر و 102 پسر) از دو مرکز آموزشی استعدادهای درخشان (83 نفر) و دو مدرسه دولتی همتا (107 نفر) انتخاب شدند. ادراک خود به وسیله مقیاس نیمرخ ادراک خود برای نوجوانان و مقیاس ادراک شایستگی هارتر تهیه شد. تحلیل نتایج نشان داد که مقیاس مزبور در پنج بعد شایستگی تحصیلی، شایستگی اجتماعی، خود ارزشمندی کلی، شایستگی ورزشی و اداره رفتار، ادراک خود را مورد سنجش قرار می دهد. به منظور سنجش روابط اجتماعی با همسالان در محیط مدرسه از "پرسشنامه احساس تنهائی" استفاده به عمل آمد. نتایج نشان داد که ارتباط اجتماعی با همسالان در دو گروه نوجوانان سرآمد و عادی از وضعیت متفاوتی تبعیت نمی کند. دختران نسبت به پسران روابط اجتماعی بیشتری با همسالان خود برقرار می سازند. همچنین نوجوانانی که از ادراک شایستگی اجتماعی بالاتر و خود ارزشمندی قویتری برخوردارند، روابط بیشتری با همسالان خود ایجاد می کنند. نهایتا نتایج نشان داد که قدرت پیش بینی کنندگی شایستگی اجتماعی برای روابط اجتماعی با همسالان بیش از سایر متغیرها می باشد.
Machine summary:
"بنابراین غیر معنیدار شدن ضرایبرگرسیون برای شایستگی تحصیلی،شایستگی ورزشی و ادارۀ رفتار و نیز پائین بودن این ضریببرای خودارزشمندی کلی نه به لحاظ آن است که متغیرهای مذبور ماهیتا بر ارتباط اجتماعی باهمسالان بیتأثیر هستند یا تأثیر ضعیفی دارند؛بلکه به دلیل همبستگی این عومل با شایستگیاجتماعی است،که با وارد شدن مجموعۀ این عوامل در معادلۀ رگرسیون اثرات سایر متغیرها برارتباط اجتماعی با همسالان به شدت کاهش مییابد.
به علاوه از آنجا که یافتههای برخی از مطالعات نشانگر تأثیر جنس و گروهبندی تحصیلیدانشآموزان به سرآمد و عادی بر سببشناسی و میزان تعامل اجتماعی بود(فردمن و جنسن،1999،لو و گروم،1992)،دو متغیر مزبور نیز به عنوان متغیرهای کنترل وارد طرح آماری شده وتأثیر آنها بر ارتباط اجتماعی با همسالان مورد مطالعه قرار گرفته است.
از دلایل دیگر ناهمسویی نتایجپژوهش حاضر با یافتههای پیشین میتواند این باشد که ابزار سنجش مورد استفاده در اینپژوهش روابط اجتماعی با همسالان را در محیط مدرسه مورد اندازهگیری قرار میدهد وهمانطور که ذکر گردید،دانشآموزان سرآمد گروه نمونه در مدارس ویژۀ استعدادهایدرخشان مشغول به تحصیل بودند این گروهبندی تحصیلی واحد میتواند منجر به فعالسازیساختهای ذهنی مشابه و متعاقبا کنشهای مشابه از سوی والدین،معلمان و دوستان در ارتباط باآنها گردد.
در مجموع یافتههای پژوهش حاضر نتایج تحقیقات فوق را مورد تأیید قرارمیدهد از سوئی دیگر در فرهنگ ایرانی به دلیل محدودیتهای اجتماعی و عرفی،دخترانکمتر میتوانند در بیرون از محیط مدرسه با همسالان خود ارتباط اجتماعی برقرار سازند،درحالیکه برای پسران چنین محدودیتی وجود ندارد یا کمرنگتر است.
J,eziM laicos fo tnempoleved s'nerdlihc ni elyts gnitnerap dna secitcarp gnitnerap fo elor ehT ."