Abstract:
«اردن» از سرزمینهای کهنی است که به خاطر نام رود معروف در آسیای غربی، از شهرت جهانی برخوردار است. پیشینۀ تاریخی آن را میتوان در کتاب مقدس و منابع تاریخی یافت که به خاطر اهمیت منطقه و نیز رود مهم آن، در داستانهای مذهبی و رخدادهای تاریخی نام آن آمده است. در سبب نامگذاری این منطقه به «اردن» دیدگاههای مختلفی ارائه شده است. تقریبا از زمان ظهور اسلام، این منطقه به صورتهای گوناگون مورد توجه مسلمانان قرار گرفته است و در قرون مختلف از حساسیت ویژهای برخوردار بوده است. پیشینۀ دینی این کشور قبل از اسلام به یهودیت و مسیحیت برمیگردد که در حال حاضر نیز پیروانی از آن دو دین در این منطقه وجود دارند. کشور اردن از ترکیب قومی و فرهنگی همانند فلسطینیان، اردنیهای ساکن ساحل شرقی، بادیهنشینان، چرکسها و چچنها برخوردار است.
Machine summary:
واژگان کلیدی: اردن نامگذاری کشوری که امروز به نام «اردن» مشهور است و نام رسمی آن «المملکۀ الاردنیۀ الهاشمیه» ثبت شده، کشوری در آسیای جنوب غربی است که پس از پایان جنگ جهانی اول و فروپاشی امپراتوری عثمانی با نام «ماوراء اردن» با قیمومت انگلستان به وجود آمد و در پایان دورۀ قیمومت، در سال 1948 میلادی با تغییراتی که در مرزهای آن داده شد، به صورت کشوری پادشاهی درآمد.
در ایام حکومت ممالیک رود اردن ابتدا جزو سرزمین دمشق و سپس تابع نابلس شد و این حالت قرنها پایدار بود تا اینکه در 1921م در نتیجۀ به وجود آمدن امیرنشین ماوراء اردن دوباره به صورت مرز سیاسی مهمی در آمد که تا 1948 میلادی به همان حال باقی بود.
رئوف سعد ابوجابر که خود اردنی است، مدعی است که «بعد از ده سال، مردم ماوراء اردن از اینکه میدیدند سلطۀ مصر بر این سرزمین پایان مییابد، ناخرسند نبودند» (موسوی بجنوردی، پیشین، ص527ـ528).
قبیلهنشینان خطوط آهن را تخریب کردند و سیمهای تلگراف را بریدند، قطارها را متوقف کردند و به چندین ایستگاه راهآهن حمله بردند و شماری از کارمندان و محافظان نظامی آنها را کشتند، اما چون اقداماتشان ناهماهنگ بود و چندان نیز مورد حمایت مردم قرار نگرفت، نیروهای حکومت مرکزی تقریباً بدون هیچ مشکلی آنان را سرکوب کردند و دوباره تا شعلهور شدن آتش جنگ جهانی اول در سال 1914 میلادی تسلط خود را بر منطقه حفظ کردند.
مسیحیان اردن که در گذشته بیشتر در ناحیه کرک زندگی میکردند، در سال 1880 به دنبال اختلاف آنها با بعضی از قبایل مسلمان، به وسیله دولت عثمانی در روستای مأدبا که در آن زمان خرابهای بیش نبود، سکونت داده شدند و همین امر باعث پخش شدن آنان در نقاط مختلف گردید.