Abstract:
در دهه های گذشته، طیفی از مباحث در اقتصاد و روابط بین الملل درباره مبحث نظریه همکاری، [1] در چارچوب نظریه بازی ها شکل گرفته است. تمرکز این مباحث بر این است که در غیاب قدرت مافوق و درحالی که برخی بازیکنان برآن اند که دیگران را تابع خود سازند، آیا همکاری امکان پذیر است یا خیر. این تئوری ها درباره این قاعده اتفاق نظر دارند که اگر یک بازی متوالی، شکل معمای زندانی به خود گرفته باشد، همکاری فقط زمانی پایدار و همیشگی خواهد بود که بازیکنان به اندازه کافی صبور باشند. در دنیای واقعی، همکاری ها و ائتلاف های بسیاری وجود دارند که در آن ها، بازیکنانی که عضو ائتلاف اند، بردباری یا صبوری یکسانی ندارند؛ یعنی عامل تنزیل همه بازیکنان به یک اندازه نبوده و دامنه مشترک این عامل هم به اندازه کافی به یک نزدیک نیست. اوپک یکی از ائتلاف های مهم در بازار جهانی نفت است. این سازمان از اعضایی با بردباری متفاوت تشکیل شده است و تا به امروز تداوم دارد. در این مقاله، با توجه به وضعیت حاکم بین اعضای اوپک، از نظریه همکاری برای تحلیل رفتار این اعضا استفاده شده است. با استفاده از تکنیک داده های تابلویی که برای برآورد الگوی تحقیق استفاده شده، نتایج زیر به دست آمده است: مدل با آثار ثابت [2] برای توضیح الگوی رفتاری کشورهای اوپک مناسب است. طبق این مدل، مقدار فروش نفت خام توسط کشوهای عضو اوپک رابطه مثبتی با ذخایر اثبات شده و فروش دوره قبل دارد. همچنین بین مقدار فروش نفت و مجذور ذخیره سرانه اثبات شده در کشورهای عضو، رابطه معنی دار منفی وجود دارد. نتایج حاکی از این است که در چانه زنی ها و مذاکره ها، برخی اعضا برای به سرعت به توافق رسیدن و درنهایت، کوتاه آمدن و باج دادن و پذیرش این موضوع توسط اعضای دیگر، موجب تداوم عمر سازمان کشورهای صادرکننده نفت می شوند.
Machine summary:
این سؤال مطرح می شود که در یک بازی از نوع معمـای زنـدانی ، اگـر بازیکنـان بـه انـدازة کـافی صـبور نباشند، آیا امکان شکل گیری همکاری وجود دارد؟ به عبارت دیگر، اگـر هـر بـازیکن ، آینـده را متفـاوت از بازیکن دیگر ارزش گذاری کند، آیا همکاری بین آن ها ممکن است ؟ طبق نظریة فیورن (١٩٩٨)٥ اگر منـافع بلندمدت بازیکنان صبور در گرو همکاری بازیکنان بی صبر باشد، بایـد بـه بازیکنـان بـی صـبر بـاج دهنـد تـا حاضر به همکاری باشند.
درواقع ، نظریة فیـورن نـاظر بـر ایـن اسـت کـه اگـر همکاری به دو مرحلة چانه زنی و مرحلة اجرا تقسیم شود، سه حالت پیش می آیـد: اول ، اگـر همـة بازیکنـان صبور باشند، امکان دارد توافق برای همکاری به شکست نینجامد؛ دوم ، ممکن است بـین بازیکنـان صـبور و بی صبر همکاری شکل بگیرد؛ سوم ، برای اینکه همکاری بین بازیکنان صـبور و بـی صـبر اتفـاق بیفتـد، بایـد بازیکنان صبور به بازیکنان بی صبر در مرحلة مذاکره و چانه زنی باج بدهند یا به عبارتی ، بیشـتر از حـق آن هـا پرداخت کنند.
طبق نتیجة این تحقیق ، اگـر دو کشور تفاوت های زیـادی بـا هـم داشـته باشـند، درجـة توافـق بـین آن هـا بـه وضـعیت تقاضـا بسـتگی دارد: درصورتی که تقاضا بسیار باشد، احتمال توافق ، بیشتر از حالت تقاضای اندک است .
L, 1980, "The Theory and Measurment of OPEC Stablity", Southern Economic Journal, Vol. 47, No. 1, pp.
Kyle Hyndman, 2008, "Disagreement in Bargaining: An Empirical Analysis of OPEC", International Journal of Industrial Organization, Vol. 26, Issue 3.