Abstract:
این مقاله به بررسی رابطه میان احساس مسوولیت فردی و اجتماعی، اعتماد اجتماعی و رفتارهای دیگرخواهانه در میان نوجوانان 19-15 ساله ساکن شیراز پرداخته است. نمونه تحقیق شامل 391 نفر از نوجوانان بوده که به پرسشنامه پاسخ داده اند. سنجه های تحقیق پس از بررسی اعتبار صوری بر اساس آلفای کرونباخ ارزیابی پایایی شدند. مسوولیت پذیری فردی و اجتماعی به ترتیب با آلفای 71/0 و 72/0 و اعتماد اجتماعی با سه بعد صراحت و صداقت، قابل اعتماد بودن و رفتارهای مبتنی بر اعتماد، به ترتیب با آلفای 72/0، 6/0 و 6/0 اندازه گیری شده اند. نتایچ تحقیق نشان می دهد که بیش از نیمی از نوجوانان حداقل در سطح متوسط احساس مسوولیت پذیری فردی و اجتماعی داشته و در حد متوسطی نیز واجد اعتماد اجتماعی بوده اند. اکثر آنها در حد متوسطی رفتارهای دیگرخواهانه انجام می دهند، اما 7/12 درصد رفتارهای نوع دوستانه کمی انجام می دهند. نتایج استنباطی نشان می دهد که مسوولیت پذیری فردی با اعتماد اجتماعی (332/0= r )، اعتماد به گروه ها (266/0= r ) و دیگرخواهی(204/0= r ) رابطه مثبت و معناداری دارد اما مسوولیت پذیری اجتماعی با اعتماد رابطه منفی معنادار (304/0-= (r داشته، با دیگرخواهی رابطه معناداری ندارد. متغیر اعتماد اجتماعی نیز با دیگرخواهی رابطه معناداری دارد (244/0= r ). نتایج تحقیق در کل نشان می دهد که اولا این سه متغیر با هم رابطه داشته و یکدیگر را تقویت می کنند. بنابراین، باید به ارتقای اعتماد عمومی در جامعه اهمیت داده شود تا رفتارهای دیگرخواهانه که ضامن ایجاد جامعه ای عادلانه است، افزایش یابد و ثانیا رواج صداقت و صراحت در روابط اجتماعی می تواند علاوه بر افزایش سرمایه اجتماعی بر میزان مسوولیت پذیری و رفتارهای مبتنی بر اعتماد کمک کند. بنابراین، باید در جهت تقویت این گونه ارزش ها کوشید.
This article examines the relationship between personal and social responsibility، social trust and altruism among adolescents (aged 15-19 ) who live in Shiraz. The sample includes 391 respondants. Variables had been constructed and verified by face validity and Cronbach’s alpha determined reliability. Personal and social responsibility، each with alphas of 0.71 and 0.72 ، respectively، were measured. The results of the study show that personal responsibility has significant and positive relationships with social trust (r=0.332)، trust in social groups and institutions (r=0.226) and altruism (r=0.204). However، social responsibility is in a reverse relationship with social trust (r=-0.304) and does not have a significant relationship with altruism. Social trust is related to altruism in a significant and positive relationship (r=0.224). In general، these three important variables are related to and strengthen each other. Therefore، increasing of public trust should be considered seriously so that altruistic behavior – that can guarantee a just society– becomes a routine practice in public culture. Because honesty and oppenness in social relationships can increase social capital، responsibility and trustful behavior، more efferts should be made to firm moral virtues in society.