Abstract:
بافت های قدیم شهری، آثار گران بهایی هستند که نوع فرهنگ، معماری و ایدئولوژی حاکم بر سازمان فضایی شهری در دوران های مختلف را به نمایش می گذارند. انقلاب صنعتی، رشد تدریجی و ارگانیکی شهرها را تسریع بخشید و موجب بسط شهر به زمین های اطراف شد. هم زمان با انقلاب صنعتی، در حالی که شهر از درون تهی می شد، توسعه ی نامنظم شهری باعث کشیدگی شهر به طرف اراضی پیرامون شده بود. محلات سنتی، مخصوصا در کلان شهرهای کشورهای در حال توسعه، با عدم تعادل بین ظرف(بافت قدیم) و مظروف(ساکنین) روبرو هستند. معرفی و تحلیل الگوهای شهرسازی جدید در ساماندهی و بهسازی محله ی سنتی«سرخاب» و کمترین میزان مداخله ی کالبدی، از جمله اهداف این تحقیق است. نوشتار حاضر می کوشد تا فرضیه ی «در ساماندهی و بهسازی محله ی سنتی سرخاب، براساس الگوی شهرسازی جدید» را مورد ارزشیابی و تحلیل قرار دهد. از نظر هدف پژوهشی، مقاله ی حاضر جزو تحقیقات کاربردی محسوب می شود. در جمع آوری اطلاعات، از روش های کتابخانه ای ، اسنادی و میدانی استفاده شده است. از نتایج تحقیق می توان به کارایی الگوهای شهرسازی جدید در ساماندهی محله ی سرخاب، رشد درون زای شهری، ارتقای ویژگی های فیزیکی و کارکردی از طریق تزریق عناصر جدید شهری، افزایش هویت محله ای، افزایش سرانه ی خدمات شهری و جلب مشارکت ساکنان محله ی مورد مطالعه اشاره نمود.
Machine summary:
ساماندهی و بهسازی محلات سنتی با استفاده از رویکرد شهرسازی جدید "نمونه ی موردی محله ی سرخاب تبریز" چکیده بافت های قدیم شهری، آثار گرانبهایی هستند که نوع فرهنگ ، معمـاری و ایـدئولوژی حـاکم بر سازمان فضایی شهری در دورانهای مختلف را بـه نمـایش مـی گذارنـد.
کنگـرهی سـالیانه ی شهرسـازی جدید در سال ٢٠٠٠ میلادی، راهکارهای زیر را در ساماندهی مجدد بافت های قدیمی به کار برده است : - کارایی اقتصادی؛ مشارکت دادن شهروندان در طراحی و اجرای طرح؛ - تنوع طرحها؛ تنوع می تواند به صورت کوچک برداشتن قطعه و یک خوابه بودن خانـه باشـد ولـی در آپارتمان ها، می تواند به صورت به کارگیری نمای ارزان برای برخی واحدها همراه باشد؛ - محلات پر تراکم با استفاده از رشد هوشمند١ و دسترسی سریع به مرکز شهر؛ - کاربرهای مختلط ؛ کاربریهای مختلط که نیاز زندگی روزانه ساکنان را بـر آورده مـی سـازد(اشـتغال، تفریح ، خرده فروشی ، مؤسسات شهری و آموزشی ) (٢٠٠٠١١,Dutton).
امـا طـرح تفـصیلی در قـسمت شـمال محلـه ، یک خیابان ٤٥ متری را پیشنهاد نموده است که موازی با بزرگراه شمال اسـت و تنهـا ٦٠ متـر بـا آن فاصـله دارد که هیچ نیازی به پیش بینی احداث آن دیده نمی شود و با تعریض معبر موجود تـا هجـده متـر، مـی تـوان جریان ترافیکی محله را تسهیل نمود( نقشه ی شمارهی ٦ ) / نقشه ی شمارهی٦، طرح تفصیلی پیشنهادی محله ی سرخاب(ماخذ؛ مهندسین مشاور نقش محیط : ١٣٨٧) طرح تفصیلی از نظر پیشنهاد کاربری های جدید و معاصر شهری، ضعیف عمل نموده است .