Abstract:
امروزه در بسیاری از کشورهای درحال توسعه،بیکاری یکی از مهمترین مشکلات اجتماعی است.بیکاری در این کشورها بویژه در مناطق شهری و در میان جوانان و تحصلیلکردگان افزایش یافته است.عرضهء رو به رو رشد و تقاضای ناکافی نیروی کار عامل اصلی بیکاری در این کشورهاست. در ایران،در 36 سال گذشته،همراه با تحولات اجتماعی و دورههای رونق و رکود اقتصادی، شمار بیکاران نوسانهایی داشته است.در این میان،رشد جمعیت ناشی از بالا بودن سطح باروری و کاهش مرگومیر و نبود سرمایهگذاری کافی باری افزایش تقاضای نیروی کار،نقش بنیادی داشته است.بررسی ویژگیهای بیکاران در ایران نشان میدهد که نزدیک به نیمی از بیکاران را افراد 42-15 سال و بیشتر آنان را کسانی که پیش از این هم شاغل نبودهاند تشکیل میدهند که از جمعیت شاغل باسواترند.نزدیک به 25 درصد بیکاران دارای تحصیلات دبیرستانیاند و شمار بیکاران دارای تحصیلات عالی رو به افزایش گذاشته است.
Machine summary:
"بیکاری شهری،در سادهترین مفهوم خود از رشد به نسبت کند تقاضای نیروی کار در بخش صنعتی مدرن و بخش کشاورزی سنتی و رشد سریع عرضهء نیروی کار که حاصل رشد سریع جمعیت و سطح بالای مهاجرت از روستا به شهر است،مایه میگیرد،ولی ابعاد مسألهء بیکاری در کشورهای در حال توسعه از صرف کمبود فرصتهای اشتغال فراتر میرود و شامل تباین فزایندهء توقعات بسیار بالای شغلی به ویژه در میان جوانان تحصیل کرده و مشاغل موجود در مناطق شهری و روستایی میشود.
با فرض 7/3 درصد رشد سالانهء نیروی کار در فاصله بیکاری شهری،در سادهترین مفهوم خود از رشد به نسبت کند تقاضای نیروی کار در بخش صنعتی مدرن و بخش کشاورزی سنتی و رشد سریع عرضهء نیروی کار که حاصل رشد سریع جمعیت و سطح بالای مهاجرت از روستا به شهر است،مایه میگیرد،ولی ابعاد مسألهء بیکاری در کشورهای در حال توسعه از صرف کمبود فرصتهای اشتغال فراتر میرود و شامل تباین فزایندهء توقعات بسیار بالای شغلی بویژه در میان جوانان تحصیل کرده و مشاغل موجود در مناطق شهری و روستایی میشود.
(جدول شمارهء 4) در سالهای 1375 و 1382 از شمار کل بیکاران،به ترتیب 9/73 درصد و 9/48 درصد پیشتر شاغل نبودهاند؛3/81 درصد و 9/74 درصد بیکاران را مردان و 7/18 درصد و 1/25 درصد از زنان تشکیل میدادهاند که این،نشاندهندهء افزایش بیکاران در میان زنان و گویای این نکته است که به رغم پایین بودن نسبی میزان مشارکت زنان در نیروی کار ایران،دامنهء بیکاری در میان زنان بیش از مردان است،به گونهای که در سال 1375 میزان بیکاری نیروی کار زنان 3/13 درصد و میزان بیکاری نیروی کار مردان 5/8 درصد و در اردیبهشت 1382،به ترتیب 4/20 درصد و 2/10 درصد بوده است."