Abstract:
طرح مسئله: این مقاله، روابط اجتماعی ساکنان سردشت یکی از شهرهای مناطق کردنشین در جنوب غربی آذربایجان غربی را مورد بررسی قرار می دهد. بررسی روابط شهری در کانون نظریه های اندیشمندان جامعه شناسی و انسان شناسی شهری بوده و هست. با توجه به این که شهر سردشت با روند رو به رشد شهرنشینی روبه رو بوده، بررسی این موضوع در بین ساکنان این شهر ضروری است. روش: سه سطح روابط خویشاوندی، همسایگی و دوستی به منظور توصیف و تبیین روابط اجتماعی با الهام از دیدگاه های جبرگرایی و ترکیب گرایی به کار گرفته شده اند. مطالعه ما در راستای بررسی این موضوع به روش پیمایشی انجام شده است. یافته ها: داده های تحقیق نشان می دهد که میانگین روابط اجتماعی در هر سه سطح بالا بوده و منطبق بر ویژگی های مدنظر دیدگاه ترکیب گرایی است. اگرچه بین ویژگی های شهرنشینان و میزان روابط اجتماعی آن ها در هر سه سطح تفاوت هایی مشاهده می شود اما این تفاوت ها به جز در رابطه بین سن و تحصیلات با رابطه همسایگی و همچنین تحصیلات و رابطه خویشاوندی، در مورد بقیه متغیرها رابطه معنی داری وجود ندارد. نتایج: در مجموع می توان گفت که فقط دو متغیر سن و تحصیلات تغییرات روابط اجتماعی را در سطوح خویشاوندی، همسایگی و دوستی در بین ساکنان شهر سردشت تبیین می کنند.
Machine summary:
"ازاینرو،به نظر تونیز،در شهر مردم به فکر منافع خود بوده و روابط بدون عواطف انسانی،سطحی و حسابگرانه در بین آنان حاکم است )002,ollirraP dna sinoicaM( زیمل بر این باور است که در شهر فرد به ناچار در مقابل هجوم محرکهای بیشماری قرار میگیرد و اگر بخواهد در مقابل هریک واکنش نشان دهد انرژی عاطفی زیادی لازم دارد؛بدین سان ویژگی اساسا عقلانی حیات ذهنی کلانشهرها برخلاف حیات ذهنی شهرهای کوچک و روستاها که مبتنی بر احساسات و روابط عاطفی است بیش از پیش فهمپذیر میگردد.
در مقابل نگاه منفی جبرگرایان به شهر،ترکیبگرایان قرار دارند که معتقدند در شهر روابط اولیه و پیوندهای مبتنی بر صمیمت و عاطفه در بین شهرنشینان در گروههای مختلف وجود دارد اگرچه شهر ممکن است دربردارندۀ ساکنانی نیز باشد که روابط از نوع آن چه مدنظر جبرگرایان است؛داشته باشد و خلاصه اینکه روابط اجتماعی شهری مملو از تنوع است و آنچه این تنوع را تبیین میکند ترکیبی از ویژگیهای افراد نظیر تفاوتهای طبقاتی، قومیت،سن،جنس،وضعیت تأهل،درآمد،وضعیت تحصیلی،نژاد و نوع شغل است تا ویژگیهای اکولوژیکی شهر.
براساس دادههای ارائه شده در جدول میتوان مدعی بود که روابط اجتماعی خویشاوندی در بین شهرنشینان،سردشت بیشتر از ویژگیهای مد نظر ترکیبگرایان تبعیت میکند و نوع روابط اجتماعی افراد در این سطح از روابط شهری،متناقض با ویژگیهای روابط اجتماعی شهری در نزد جبرگرایان میباشد و میزان شهرگرایی پایین است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) 4)نتیجهگیری یافتههای تحقیق نشان داد که روابط اجتماعی شهری با توجه به سه سطح روابط خویشاوندی،همسایگی و دوستی در بین شهرنشینان شهر سردشت با ویژگیهای مد نظر دیدگاه جبرگرایان تطابق ندارد و این روابط بیشتر مبتنی بر پیوندهای عاطفی و صمیمانه و از نوع روابط اولی است تا ثانوی؛در حالی که از منظر صاحبنظران این دیدگاه،ثانوی بودن روابط اجتماعی در شهر یکی از ویژگیهای آن است."