چکیده:
روند تغییر تکنولوژی دفاعی از سیستم های مکانیکی به سامانه های اتمی و سپس سامانه های اطلاعاتی و سامانه های تکنولوژیک و بیوتکنولوژیک و ورود فضا به عنوان بعد چهارم صحنه جنگ و توسعه نانوتکنولوژی در ابعاد مختلف باعث تغییر دیدگاه کارشناسان نظامی نسبت به تکنولوژی دفاعی شده است (McKitrick and etal، 1995). در پی توسعه فناوری های نظامی تعداد کمی نیرو با تکنولوژی برتر بر مناطقی بسیار گسترده سیطره یافته اند و از حجم نیروهای مسلح کاسته شده است. بخشی مهم از این تکنولوژی به سامانه های فضاپایه مربوط است که در عملیات های نظامی در زمینه های مختلف مانند شناسایی عکسی و الکترونیکی، مخابرات، هواشناسی، هدایت، ردیابی، ناوبری، نظارت و کنترل و... مورد استفاده قرار می گیرند. نکته مهم و محوری کاربرد سامانه های فوق نحوه هماهنگی و سازماندهی آنها در قالب یک سامانه فرماندهی و کنترل با طراحی جامع و همه جانبه نگر به منظور ایجاد اشراف اطلاعاتی است که امروز به وضوح کاربردهای عملیاتی آن در خاورمیانه مشاهده می شود. بدیهی است اولین گام به منظور مقابله یا به کارگیری سامانه فوق شناخت این سیستم و زیرمجموعه های آن است. سامانه های اطلاعاتی فضاپایه نقشی بسزا در ایجاد اشراف اطلاعاتی دارند و بدون آنها اهداف اشراف اطلاعاتی محقق نخواهد شد و هم زمان با پیچیده شدن تکنولوژی دفاعی اهمیت بخش فضا در جنگ های آینده افزایش می یابد. سامانه های فضایی ویژگی هایی منحصر به فرد دارند و غالبا در حوزه قوانین حقوق بین الملل قرار نمی گیرند و لذا استفاده از آنها بار حقوقی برای کشور ما به همراه ندارد (گل رو، 1390). لذا در این مقاله سعی شده است مولفه های امنیت ملی از دیدگاه آسیب پذیری از طریق سامانه های هوایی و فضایی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
لذا در اين مقاله سعي شده است مؤلفه هاي امنيت ملي از ديدگاه آسيب پذيري از طريق سامانه هاي هوايي و فضايي مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار گيرد.
واژگان کليدي امنيت ملي ،سامانه هاي اطلاعاتي ،فضا،تکنولوژي دفاعي مقدمه سامانه هاي فضاپايه سنجنده هايي مختلف اند که براي جمع آوري اطلاعات از سطح زمين بدون تماس فيزيکي با آن مورد استفاده قرار مي گيرند.
امروز با پيشرفت تکنولوژي دفاعي و کاهش هزينه هاي مربوط به سنجنده هاي فضايي به طور گسترده از آنها در زمينه هاي مختلف تهيه اطلاعات نظامي و ايجاد اشراف اطلاعاتي استفاده مي شود.
در اين مقاله سعي شده است برخي جنبه هاي کاربردي سامانه هاي هوايي و فضايي از ديدگاه توسعه امنيت ملي مورد بررسي و تحليل قرار گيرد.
بر اساس اين ديدگاه ، مؤلفه هاي تأثيرپذير يا تأثيرگذار بر امنيت ملي از منظر سامانه هاي هوايي و فضايي عبارت اند از: الف ) اقتصاد يکي از کاربردهاي اساسي سامانه هاي هوايي و فضايي در زمينه استخراج برآوردهاي کمي و کيفي از سطح زمين است که به طور مستقيم يا غيرمستقيم مي تواند در امنيت ملي يا امنيت اقتصادي مورد استفاده قرار گيرد.
د) برنامه ريزي هاي بازدارنده نظامي سامانه هاي هوايي و فضايي از قبيل ماهواره ها امروز يکي از ابزارهاي مهم برتري اطلاعاتي هستند و به راحتي مي توانند بدون مشکلات حقوقي يا تنش هاي بين المللي اقدام به جمع آوري اطلاعات نظامي و راهبردي کنند.