چکیده:
رشد اقتصادی مهم‌ترین پارامتر برای تعیین پیشرفت و میزان توسعه‌یافتگی هرکشور است. در همة مدل‌های رشد اقتصادی نیروی انسانی به‌مثابة یک پارامتر مهم بیان شده است؛ ازاینرو، متغیرهای جمعیتی نقشی مهم در رشد اقتصادی کشورها دارند. در کشور ایران طی چند دهة اخیر، متغیرهای جمعیتی دستخوش نوسانات شدیدی شده است، بیش‌زایی دهة شصت، کاهش چشمگیر نرخ باروری دهة هفتاد و ادامه و تشدید آن در دهة هشتاد سبب تغییر ساختار سنی کشور شده است. در این پژوهش می‌کوشیم اثر این تغییرات را بر رشد اقتصادی بررسی کنیم. برای بررسی این موضوع، تولید ملی تابعی از سرمایه و نیروی کار در نظر گرفته شده است و بر مبنای تابع تولید کاب ـ داگلاس و روش حداقل مربعات معمولی (OLS) مدل برآورد می‌شود. نتایج نشان‌دهندة اثر مثبت سرمایه و نیروی کار فعال و اثر منفی نیروی کار بازنشسته بر رشد اقتصادی است، اگر رشد سالمندی یک درصد افزایش یابد، با توجه به ثبات دیگر شرایط، به‌طور متوسط رشد اقتصادی 1./ درصد کاهش می‌یابد.
Economic growth is the most important parameter to determine progress and the rate of development in every country. Man power is considered as an important parameter in all models of economic growth. Therefore، demographic variables play an important role in the economic growth of countries. During recent decades، demographic variables have experienced large fluctuations in Iran. Baby-boom in 60s، considerable decrease in the rate of fertility in 70s and its continuation and intensification in 80s has led to change in age structure of the country. The present paper seeks to examine the effect of these changes on economic growth. To this end، national product in considered as a function of capital and labor force and is estimated on the basis of Cobb-Douglas production function and ordinary least squares (OLS) method. The results indicate that capital and active labor force has a positive effect on economic growth and retired labor force has a negative effect on it. If seniority increases one percent، the economic growth، on average، will decrease 0.01، given that other conditions are fixed.
خلاصه ماشینی:
"2. بررسی روند سالمندی در ایران بعد از انقلاب اسلامی در سال 1358، دولت به‌شدت از ازدواج در سن پایین و باروری بالا حمایت فراوانی کرد و این باعث بیش‌زایی و افزایش بسیار فراوان جمعیت در دهة پس از انقلاب، یعنی دهة شصت شد، به اندازه‌ای که ایران در سال 65 با انفجار جمعیتی رو‌به‌رو شد.
برآورد الگو تصریح مدل همان‌طور که بیان شد، رشد اقتصادی به‌معنای، افزایش تولید ناخالص ملی یا تولید ناخالص داخلی است؛ ازاینرو، برای بررسی اثر تغییر ساختار سنی بر رشد اقتصادی، اثر این تغییر بر تولید ناخالص داخلی بررسی شده است.
بحث و نتیجه‌گیری نیروی انسانی نقش مهم و چشمگیری در مسیر رشد و توسعة هر کشور دارد، به‌طوری‌که در همة مدل‌های رشد، منابع انسانی به‌عنوان پارامتری مهم و اصلی به‌کار برده می‌شود؛ ازاینرو، به مسائل جمعیت‌شناختی و به‌ویژه تغییر ساختار سنی یا گذار جمعیتی، بسیار توجه می‌شود؛ زیرا اگر تغییرات جمعیتی آگاهانه و برنامه‌ریزی شده باشد در مسیر رشد پارامتری سودمند است، ولی درصورتی‌که این تغییر ناآگاهانه باشد، آثار منفی اجتماعی ـ اقتصادی همراه خواهد داشت.
در این دهه نرخ باروری به ازای هر زن 5/6 بوده است، ولی در دهة بعد این نرخ 5/2 و در دهة هشتاد 7/1 بوده است؛ بنابراین می‌توان فهمید توازن جمعیتی در ایران به‌هم خورده است و می‌تواند مشکلات بسیاری را برای اقتصاد ایران ایجاد کند؛ ازاینرو این پژوهش می‌کوشد تأثیر این گذار جمعیتی را در دورة (1365ـ1389) بر رشد اقتصادی بررسی کند."
(
, 
, 
)
