چکیده:
ﻫﺪف اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﺸﺎن دادن وﻳﮋﮔﻲﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﻧﻘﺎش ﻧﻮﮔﺮای اﻳﺮان اﺳﺖ. ﭘﺮﺳﺶ اﺳﺎﺳﻲ اﻳﻦاﺳﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﻲﺗﻮان اﻟﮕﻮی ﺛﺎﺑﺘﻲ ﺑﻪدﺳﺖ آورد ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺷﺪناﻓﺮاد ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ. ﺑﺮای ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻻزم اﺳﺖ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان، در اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻘﺎﺷﺎن ﻧﻮﮔﺮای اﻳﺮان ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﻮﻧﺪ.اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻧﻈﺮی ﺑﻪ ﺣﻮزه ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻲ ﻫﻨﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﺗﺎﻛﻴﺪ دارد. ﭼﺎرﭼﻮب ﻧﻈﺮی ﺟﺎﻧﺖ وﻟﻒ درﺧﺼﻮص وﻳﮋﮔﻲﻫﺎی ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.روش ﻛﺎر ﭘﻴﻤﺎﻳﺶ و اﺑﺰار ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﻴﺰ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ اﺳﺖ. ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺟﺎﻧﺖوﻟﻒ، ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻦ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺮ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎی ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان در ﭼﻨﺪ ﺣﻮزه اﺻﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺎﻧﻮاده، آﻣﻮزش-ﻫﺎی ﻫﻨﺮی، وﺿﻌﻴﺖ ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ، ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎی دوﻟﺘﻲ، ﺟﻨﺴﻴﺖ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ و ارﺗﺒﺎﻃﺎت دوﺳﺘﺎﻧﻪ ﻣﻲﺷﻮد.ﻓﺮﺿﻴﻪ اﺻﻠﻲ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺬﻛﻮر ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺣﺮﻛﺖ ﻓﺮد ﺑﻪ ﺳﻮی ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺷﺪن ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.در ﻳﻚ ﺟﻤﻊﺑﻨﺪی ﻛﻠﻲ از ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻏﺎﻟﺐ ﻧﻘﺎﺷﺎن ﻧﻮﮔﺮای اﻳﺮان ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ اﻛﺜﺮﻳﺖ آﻧﻬﺎ درﺳﺎل 6831 ﺟﻮان، دارای ﺗﺤﺼﻴﻼت ﻋﺎﻟﻲ و ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺗﻬﺮان و ﺳﺎﻳﺮ ﺷﻬﺮﻫﺎی ﺑﺰرگ اﻳﺮان ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ در زﻣﺎنﺗﺤﻘﻴﻖ در ﺗﻬﺮان زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺮدهاﻧﺪ و ﻣﺤﻞ زﻧﺪﮔﻲ اﻛﺜﺮ آﻧﻬﺎ در ﺗﻬﺮان در ﺷﻤﺎل ﺷﻬﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻧﺴﺒﺖﻣﺮدان ﻧﻘﺎش ﺑﻪ زﻧﺎن ﻧﻘﺎش ﺣﺪود 04 ﺑﻪ 06 ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺣﺎﺋﺰ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﺑﻮدن زﻧﺎن در اﻳﻦﻋﺮﺻﻪ ﻫﻨﺮی اﺳﺖ. اﮔﺮﭼﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ در ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺷﺪن اﻓﺮاددﺧﺎﻟﺖ دارﻧﺪ اﻣﺎ ﻣﻴﺰان و ﻧﻮع اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻧﻮع ﺟﺎﻣﻌﻪﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻔﺎوت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﻳﻚ اﻟﮕﻮی ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺮای ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬاری ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺷﺪن اﻓﺮاد اﺷﺎره ﻧﻤﻮد.
خلاصه ماشینی:
اﮔﺮﭼﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ در ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺷﺪن اﻓﺮاددﺧﺎﻟﺖ دارﻧﺪ اﻣﺎ ﻣﻴﺰان و ﻧﻮع اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻧﻮع ﺟﺎﻣﻌﻪﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻔﺎوت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺎﻻ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع وﻳﮋﮔﻲﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﻨﺮﻣﻨـﺪان و ﺑـﻪ ﻋﺒـﺎرت دﻳﮕـﺮ، ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺷﺪن اﻓﺮاد در ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻧﻈﺮی و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﻴﺪاﻧﻲ در ﺣﻮزه ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻲ ﻫﻨﺮ ﻣﺤﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
اﮔﺮ ﭼﻪ ﺗﺤﻘﻴـﻖ ﻣﺒﻨـﺎی ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎی ﻧﻘﺎﺷﺎن ﻧﻮﮔﺮای اﻣﺮوز اﻳـﺮان را ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻛـﺮده و ﻧﮕـﺎﻫﻲ ﺗـﺎرﻳﺨﻲ ﻧـﺪارد، 731 ﺑﺮرﺳﻲ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﻣﺸﺘﺮک اﺳﺖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﻫﻤﻴـﺖ اﻳـﻦ ﻋﻮاﻣﻞ در ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺷﺪن اﻓﺮاد ﺑﺎﺷﺪ.
در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺮای اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ را ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻢ و ﻛﺎر ﺟﺎﻧﺖ وﻟﻒ را ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﻨﻢ، ﻣـﺪل زﻳـﺮ را ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﺗﻌﺪادی از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮردی ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه و ﺳﻄﻮح ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﻳﻦ راﺑﻄـﻪ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ )راودراد، 9002(، اراﺋﻪ ﻣﻲﻛﻨﻢ: ﺳﻄﺢ اول: زﻣﻴﻨﺔ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﺛﺒﺎت ﻳﺎ ﺑﻲﺛﺒﺎﺗﻲ، ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﻮدن، ﺗﻤﺎﻣﻴﺖﺧﻮاه ﻳﺎ دﻣﻜﺮاﺗﻴﻚ ﺑـﻮدن، ﻣﺘﻨـﻮع ﻳـﺎ ﻫﻤﻨﻮا ﺑﻮدن، ﺳﻨﺘﻲ ﻳﺎ ﻣﺪرن ﺑﻮدن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻄﺢ دوم: ﻃﺒﻘﺔ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻃﺒﻘﻪ در زﻣﻴﻨﺔ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺗﻀﺎد ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﻳﺎ ﻏﻠﺒﺔ ﻃﺒﻘﺔ ﻣﺘﻮﺳﻂ، ﺗﺤﻮل ﻃﺒﻘﺎت در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻄﺢ ﺳﻮم: ﺟﻨﺴﻴﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺒﺎﺣﺜﻲ ﭼﻮن ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺟﻨﺴﻴﺖ درون ﻃﺒﻘﻪ و راﺑﻄﺔ ﻣﻴﺎن ﺟﻨﺴﻴﺖ و ﻧﻮع ﻫﻨﺮ ﺳﻄﺢ ﭼﻬﺎرم: ﻓﺮد ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺷﺎﻣﻞ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎی ﻓﺮدی- اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ و درﺟﺔ ﺧﻼﻗﻴﺖ ﻫﻨﺮی ﻓﺮد ﻣﺪل ﻧﻤﺎﻳﺶدﻫﻨﺪة راﺑﻄﺔ ﻣﻴﺎن ﻫﻨﺮ و ﺟﺎﻣﻌﻪ در ﺳﻄﻮح ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ )ﻣﺄﺧﺬ: راودراد، 9002( 141 ﭼﻨﺎن ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﺷﻮد، ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در ﭼﻬﺎر ﺳﻄﺢ ﻣﺘﻤـﺎﻳﺰ ﻣـﻲﺗﻮاﻧﻨـﺪ در ﻓﺮاﻳﻨـﺪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺷﺪن اﻓﺮاد ﻧﻘﺶ اﻳﻔﺎ ﻛﻨﻨﺪ.