عامی شروی، نویسنده ای گمنام از قرن نهم مقاله

عامی شروی از عارفان صاحب کرامت و فضیلت در قرن نهم هجری بوده و از او تنها یک اثر به نام «مصباح الارواح» به دست ما رسیده است، اما از کثرت نسخه های این اثر و گستردگی جغرافیایی کتابخانه هایی که حاوی این نسخه هستند، می توان دریافت که کتابش نزد اهل علم و کتابت، شهرت و مقبولیتی داشته است. در کتب تذکره، اطلاعات چندانی درباره او نمی یابیم و خود نیز چندان نشانی از حوادث تاریخی، اماکن یا اعلامی که به شناخت او یاری رساند، باقی نگذاشته است؛ تنها اشاره به واقعه ای که در سال 821 هـ در بغداد و کنار مزار امام موسی کاظم (ع) بر نویسنده عارض گشته، محدوده زمانی و مکانی نویسنده را مکشوف می سازد. با توجه به حوادث و مصائبی که در سال های پایانی قرن هشتم و دهه های آغازی قرن نهم در عهد تیموری، بر فرقه نو ظهور حروفیه هموار شد، همچنین با امعان نظر در دو باب از ابواب 25 گانه مصباح الارواح عامی شروی –که مشحون از اندیشه های حروفیانه است- به روشنی می توان حدس زد که چرا این نویسنده دانشمند و فصیح، در کتمان مشخصات خود، تعمد ورزیده است. معرفی این چهره گمنام و بررسی اثر مغفول مانده او، همچنین می تواند تکمیل کننده برخی حلقه های مفقود شده، در فهم زمینه های پیدایش تفکر شیعی در ایران قرن نهم باشد

با توجه به حوادث و مصائبی که در سال های پایانی قرن هشتم و دهه های آغازین قرن نهم در عهد تیموری ، بر فرقۀ نو ظهور حروفیه هموار شد ، همچنین با امعان نظر در دو باب از ابواب ٢٥ گانۀ مصباح الارواح عامی شروی – که مشحون از اندیشه های حروفیانه است – به روشنی می توان حدس زد که چرا این نویسندة دانشمند و فصیح ، در کتمان مشخصات خود، تعمد ورزیده است . سال تألیف اثر در مورد سال تألیف اثر، تاریخ های زیر در نسخه وجود دارد: الف ) در ابتدای باب پانزدهم مصباح چنین آمده است :«در بیان اعلامی که از افق اعـلا بـر جـان مشتاق بی نوا خطاب مستطاب فرمودند و عطای عظیم حضرت کریم رحیم فرمودند، هم در این تاریخ سنۀ ٨٢١ مذکور». نسخه بسیار بد خط ، مغشوش و پریشان است و بـه سـبب افتـادگی آغاز و پایان نسخه ، نام کاتب ، سال کتابت و حتی نام نسخه و نویسـندة آن درج نشـده اسـت ؛ از این رو فهرست نویس آن ، نام اثر را ندانسته و تنها نوشته است : «در ابتدای باب ها پس از کلمـۀ باب ، عبارت «در بیان مصباح الارواح واحکام اخبار الاصول » میآید. منزوی در فهرست نسخه های خطی نیز این اثر را با نام «مصـابیح الارواح » معرفـی کـرده ، می نویسد: «گویا از حروفیان است » و سال تألیف اثر را ٨٢١ نوشته اسـت .