چکیده:
گردشگری خانه های دوم در بسیاری از مناطق جهان از جمله در نواحی روستایی کشور ما اثرات محیطی نامطلوبی بر محیط زیست روستا داشته و پایداری آن را به خطر انداخته است. در این مقاله اثرات گردشگری خانه های دوم با تاکید بر محیط زیست منطقه شناسایی شده و مزایا و معایب آن مورد مطالعه قرار گرفته است. حوزه مطالعاتی این پژوهش در روستاهای ییلاقی بخش بندپی شرقی شهرستان بابل است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع تحقیقات پس از وقوع است. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه ای با پایایی 8/0 درصد به تایید رسیده است و در بین سه جامعه متفاوت شامل: ساکنان دایمی روستا، ساکنان خانه های دوم در روستا هر یک به تعداد 60 نفر و مسوولان امر گردشگری به صورت تمام شماری، گردآوری و به وسیله نرم افزار spss تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد، بنا بر دیدگاه پرسش شوندگان گردشگری خانه های دوم، تنها اثرات منفی بر محیط زیست منطقه داشته است. تغییر کاربری و تخریب باغات و مراتع به دلیل تراکم زیاد گردشگر، کمبود و افزایش آلودگی آب، نبود سیستم مناسب برای جمع آوری زباله و فاضلاب، به خصوص در زمان پیک حضور گردشگران و...، از مهم ترین چالش های زیست محیطی منطقه از سوی پرسش شوندگان بیان شد. از بین سه گروه مشارکت کننده در پژوهش بیش ترین هم گرایی در مورد اثرات زیست محیطی بین نظرات ساکنان و گردشگران و بیش ترین واگرایی به ترتیب بین دیدگاه مسوولان با نظرات ساکنان و گردشگران خانه های دوم وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
ir فاطمه محمدزاده لاریجانی (دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تهران ) چکیده گردشگری خانه های دوم در بسیاری از مناطق جهان از جمله در نـواحی روسـتایی کشـور مـا اثرات محیطی نامطلوبی بر محیط زیست روستا داشته و پایداری آن را به خطر انداخته است .
تـاکنون مطالعـات زیادی در مورد اثرات گردشگری خانه های دوم صورت گرفته که برای نمونه می تـوان بـه مـوارد زیـر اشاره کرد: مطالعة «اثرات محیطی گردشگری در منطقه کیپ کود ١ ماساچوسـت آمریکـا» توسـط پیـزام نشـان می دهد که با تراکم بالای گردشگران، درک و تصورات منفـی از اثـرات محیطـی گردشـگری افـزایش یافته است (٢٠ :١٩٨٧ ,Liu).
اکبریان رونیزی و محمدپورچابری، پژوهشی با عنوان «اثرات زیست محیطی گردشگری خانه هـای دوم در نواحی روستایی با تأکید بر جامعه میزبان مطالعه موردی: روسـتاهای کوهسـتانی اسـتان البـرز » در سال ١٣٩١ انجام شد، یافته های تحقیق نشان می دهد رشـد و گسـترش گردشـگری در ایـن ناحیـه خودجوش و بدون برنامه ریزی بوده و به همین دلیل پیامدهای نامطلوبی همچـون آلـودگی منـابع آب، 1.
مطالعة صورتگرفته حـاکی از آن اسـت کـه هـر سه جامعة مورد مطالعه مهم ترین اثرات زیست محیطـی گردشـگری خانـه هـای دوم را تغییـر کـاربری اراضی و به دنبال آن تخریب باغات، مزارع، به خصوص اراضی ملی نظیر مراتع ، بیان داشته اند کـه خـود ناشی از ماهیت ذاتی گردشگری خانه های دوم یعنی نیـاز بـه زمـین اسـت .