چکیده:
موقعیت و اهمیت استراتژیک ایران در مقاطع مختلف تاریخی باعث طمع
کشورها و قدرتهای بزرگ منطقهای و جهانی برای نفوذ یا سلطه بر این کشور
بوده است. این مقاله بر آن است تا به تفکیک، دکترینها و خط مشیهای رؤسای
جمهوری آمریکا در مورد ایران از بعد از جنگ جهانی دوم تا پیروزی انقلاب
اسلامی را معرفی نماید.
خلاصه ماشینی:
"ایران به دلایل مختلف در دورههای پیاپی تاریخی دارای اهمیت و موقعیت استراتژیک بوده است؛ زمانی به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم که راه ارتباطی اروپا با مرکز و شرق آسیا بود و زمانی به علت قرار داشتن بر سر راه اروپا به شبه قاره هند که مدتها مورد منازعه دولتهای انگلیس، روسیه و فرانسه بود و در دوره پیش از انقلاب اسلامی، به سبب وجود ذخایر عظیم انرژی در منطقه خلیج فارس و ایران (2) و قرار گرفتن آن در سراسر سواحل شمالی خلیجفارس و تنگه هرمز و همسایگی با اتحاد شوروی که در زمان جنگ سرد برای صدور ایدئولوژی مارکسیستی تلاش میکرد.
خاک ایران را ترک کردند، (3) اما خطر گسترش نفوذ کمونیسم و شوروی در کشورهای پیرامون این کشور و این دیدگاه آمریکاییها که شوروی مانند هیتلر در فکر سلطه بر جهان است و باید مسیرهای توسعهطلبی او سد گردد، منجر به تدوین و اعلام دکترین ترومن در مارس 1947 در مجلس نمایندگان آمریکا شد.
(13) مداخله در ویتنام که در تمامی دهه 1960 و نیمه اول دهه 1970 نیز به طول انجامید، کودتای 28 مرداد 1332 / 1953 در ایران، کمک به شورشیان گواتمالا در 1954، گسیل ناوگان ششم آمریکا به مدیترانه شرقی در سال 1957 برای نجات ملک حسین پادشاهاردن در مقابل شورش افسران طرفدار ناصر و کمک ده میلیون دلاری به وی، توسل به زور و گسیل چهارده هزار نیرو به لبنان که به دنبال کودتای 1958 عراق در آستانه تغییرات رادیکال قرار گرفته بود و کودتا در دمینیکن در سال 1962 علیه حکومت خوآن بوش از جمله این مداخلهها هستند."