چکیده:
واسونک ها یا ترانه های عامیانه عروسی ها، بخش مهمی از فرهنـگ شـفاهی منطقه مهرگان را تشکیل می دهند. با بررسی عناصر محتوایی ایـن واسـونکهـا می توان به سرگذشت و روند زندگی مـردم آن سـامان پـی بـرد و تحـولات و وقایعی را که بر آن مردم گذشته است ؛ به نسل های آتی نشان داد. برای مثال، از رهگذر مطالعه این واسونکها درمی یـابیم کـه شهرسـتان لار مهم ترین مرکز اقتصـادی و فرهنگـی آن دیـار بـوده اسـت و یـا هنـد و سـایر کشورهای خلیج فارس از جمله مناطقی بودهاند کـه مـردم بـرای کـار و امـرار معاش به آنجا سفر می کردهاند. بررسی این واسونکها از دیدگاه زبانشناسی و تحـولات زبـانی نیـز حـایز اهمیت است . در ترانه هایی که از قدمت بیشتری برخوردارند، عناصر کهنه ای از زبان یافت می شود که روند تحولات زبانی را نشان می دهد.
خلاصه ماشینی:
لازم به ذکـر اسـت کـه کلمه واسونک را بيشتر شيرازيها به کار مي برند بـه همـين خـاطر ايـن کلمـه عموميت يافته و به ترانه هاي عروسي مناطق مختلف هم گفته مي شود.
در اين مقاله ، با بررسـي و جمـع آوري اقـوال شـفاهي ايـن نـوع هنـري در منطقه اي از شهرستان پارسيان در استان هرمزگان تلاش شده است تا بعضـي از عناصر فرهنگي ، جامعه شناختي و زباني آن بررسي شود.
بـي ترديـد فقـر در عرصه هاي گوناگون زيستي ، بازتاب قهر طبيعت است که در ترانـه هـاي مـورد نظر، از زبان مردم اين ناحيه (مهرگان پارسيان) ثبت شده است ، ولي بررسـي و مقايسه تطبيقي آنها با ترانه هاي ديگر مناطق ، اشتراک و شباهت تنگاتنگ آنها را نشان مي دهد.
البته با تعمق در آنها، از جهاتي تفاوت هايي هم در ايـن ميـان مشاهده مي شود، اين تفاوت ها عموما بـه شـکل محلـي و اقليمـي هسـتند کـه بومي سازي هم در آنها صورت گرفته است .
منظور از بومي سازي اين است کـه ترانه ها عموما براي مکان و موقعيت خاصي از سوي افراد صاحب ذوق سروده و يا با تغيير و اقتباس دوبيتي هاي سروده شده شاعران پيشين ، بـه عرصـه زبـان محاوره وارد شدهاند، از اين رو، زماني که از منطقه اي به منطقه اي ديگر منتقـل مي شوند، اصولا نامها و عناصري از آنها، حذف و با توجه به ظرفيت و قابليـت پذيرش، عناصر و نامهاي منطقه مقصد به آنها وارد مي شود.