چکیده:
تاثیرات یادآوری پیامها بر حافظه شامل متقدم، میانی و متاخر اسـت . یـادآوری ابتـدای پیـامهـا تحـت تـاثیر عنصر متقدم، یادآوری بخش میانی تحت تاثیر عنصر میانی و یـادآوری انتهـای پیـامهـا تحـت تـاثیر عنـصر متاخر است . در این پژوهش تاثیر عنصر متاخر در مکالمـات پیـامهـای بازرگـانی رادیـویی فارسـی و تـاثیر جملات کوتاه و شعاری و پایایی آن در ذهن شنوندگان را بررسی کردیم . روش تحقیق به صـورت میـدانی و نیمه آزمایشگاهی است . برای آزمودن فرضیه ها شش پیـام را از میـان پنجـاه پیـام بازرگـانی پخـش شـده در شبکه های رادیویی فارسی ایران، جوان و پیام در بهمن و اسفند ١٣٨٩ انتخاب و براسـاس آنهـا شـش برگـة آزمون تکمیل کردنی طراحی کردیم . آزمودنی ها، متشکل از ٧١ نفرشامل ٤٤ مـرد و ٢٧ زن، بـه طـور تـصادفی انتخاب شدند. آنها پس از دو بار شنیدن هر پیام، واژههای جاافتاده در برگه های آزمون را بـه یـاد آوردنـد و نوشتند. نتایج نشان داد در پیامهای بازرگـانی میـانگین رتبـة عناصـر متـاخر (٢/٧٧) در مقایـسه بـا عناصـر متقدم (١٦/ ٢) و عناصر میانی (١/٠٦) بیشتر در حافظة کاری شنوندگان باقی می مانند و بهتر به یـاد مـی آینـد. همچنین میانگین رتبة جملات کوتاه و شعاری (٩٩/٧٩) در مقایسه با جملات غیرشـعاری (٨٠ /٤١) بیـشتر در حافظة کاری شنوندگان باقی می مانند و بهتر به یاد می آیند. نتایج این پـژوهش بـه تهیـه کننـدگان برنامـه هـای پیامهای بازرگانی رادیویی فارسی ، تولیدکنندگان کالاها و گرداننـدگان موسـسات خـدماتی کمـک مـی کنـد تـا توجه مخاطبان را بیشتر جلب کنند و کالاهای خـود را بهتـر بـشناسانند. زبـانشناسـان و روانشناسـان نیـز می توانند تاثیرات جایگاه جملات بر حافظة افراد را بررسی و نتایج را مشاهده کنند.
خلاصه ماشینی:
گرچه پژوهش هایی درباره تأثیر عنصر متأخر و پیامهـای بازرگـانی رادیـویی در حـوزة زبانشناسی و روانشناسی انجامشده که اندکی به این پژوهش نزدیکند، اما هیچیـک بـه طـور دقیق مشابه نیستند یا حداقل نگارندگان موردی نیافته انـد؛ بـه همـین دلیـل لازم اسـت در ایـن مورد تحقیقی انجام شود تا هم دربارة ذهن و حافظة مخاطبان فارسـی اطلاعـاتی جمـع آوری شود، هم به تولیدکننـدگان پیـامهـای بازرگـانی کمـک شـود تـا بتواننـد برنامـه هـای بهتـر و جذابتری بسازند و مخاطبان بیشتری بیابند.
جدول شمارة یک نـشان مـی دهـد بـه هنگـام یادآوری پیامهای بازرگانی ، تأثیر عنـصر متـأخر بـر تـأثیر عنـصر متقـدم و میـانی بـه طـور معناداری برتری دارد (٠٥>t)؛ به طوری که میانگین رتبة تأثیر عنصر متأخر برابر بـا ٢/٧٧، تأثیر عنصر متقدم برابر با ٢/١٦ و میانگین رتبة تأثیر عناصر میانی برابـر بـا ١/٠٦ محاسـبه شده است .
بررسی آماری آزمون فریدمن نشان می دهد میانگین رتبة تأثیر عنصر متأخر بـا میـزان ٢/٧٧ به طور معناداری نسبت به میانگین رتبة تأثیر عنصر متقدم بـا میـزان ١٦/ ٢ و میـانگین رتبـة تـأثیر عناصر میانی با میزان ١/٠٦، برتری دارد؛ بـه عبـارت دیگـر، شـنوندگان جمـلات پایـانی پیـامهـای بازرگانی را بهتر از جملات ابتدایی و میانی به یـاد مـی آورنـد، بنـابراین بهتـر اسـت تولیدکننـدگان پیامهای بازرگانی رادیویی فارسی به این نکته توجه کنند و بدانند اگر مطالب مهـم تـر را در انتهـای پیام قرار دهند، شنوندگان بیشتر آنها را به ذهن می سپارند و بهتر به یاد می آورند.
"Individual differences in working memory capacity in recency effects: From the recall process".