چکیده:
یکی از مهمترین مباحث تاریخ قرآن، موضوع آیات و سورههای مکی و مدنی است که در این باره دیدگاههای گوناگونی از سوی دانشمندان اسلامی و نیز خاورشناسان مطرح شده است.لامنس (م1937م)، رژی بلاشر (1973م) و نولدکه (1930م) از خاورشناسانیاند که پیرامون آیات و سورههای مکی و مدنی، نظریههایی را ارایه دادهاند که در این نوشتار به بررسی و نقد آنها پرداخته شده است.سورههای مکی قبل از فترت، سورههای مکی پس از فترت و آیات و سورههای مدنی از دیدگاه لامنس؛ تقسیمبندی سورههای قرآن از سوی نولدکه؛ مرحله قبل فترت وحی، مرحله بعد فترت وحی و مرحله اواخر قبل از هجرت از دیدگاه بلاشر مباحثی است که در این نوشتار بررسی و نقد شده است.
خلاصه ماشینی:
"از مهمترین موضوعات تاریخ قرآن، بحث آیات و سور مکی و مدنی میباشد که خود منشأ شبهات مستشرقان پیرامون تقسیمبندی قرآن شده است.
بدینسان علم به مکی و مدنی بودن سورههای قرآن و آشنایی با ترتیب نزول آنها تأثیر مهمی در بحثهای علمی وموضوعاتی مربوط به دعوت نبوی و سیر روحی و سیاسی و اجتماعی آن در عصر پیامبر اکرم?
لامنس یکی از ویژگیهای سورههای مکی قبل از دوران فترت را کوتاهی آنها میداند و ظاهرا بر این باور است که کوتاهی آیات و سورههای مکی در کنار بلندی آیات و سورههای مدنی، انقطاع و عدم ارتباط میان بخشهای آیات و سورههای مکی و مدنی است و بیانگر این است که بخش آیات و سورههای مکی، حاوی خصوصیات محیط اجتماعی منحط مکه است و قرآن نتیجه تأثیرپذیریهای فکری محمد از جامعه و محیط خویش است.
وی یکی از ویژگیهای سورههای مدنی را تبیین احکام و قوانین شریعت برمیشمرد و سورههای مکی را خالی از احکام فرعی میداند که این، خود، منشأ این شبهه است که به علت بیسوادی مردم مکه این سورهها از علوم و معارف شریعت تهی است و در مقابل، مردمان مدینه که نسبت به مردم مکه از علوم بیشتری برخوردار بوده و احتیاج به احکام روزمره داشتند، در سورههای مدنی مورد تفقد بیشتر حضرت قرار گرفتند و بدینسان آیات و سورههای مدنی، مالامال از احکام و قوانین شریعت است، در حالی که آیات وسور مکی، تهی از احکام فرعی و قوانین دینی است."