چکیده:
این مقاله بر آن است که به معنا شناسی سیاحت و گردشگری در قرآن کریم بپردازد تا با کشف معارف جدید از قرآن اندیشه نظام دار بودن آن معارف روشن شود. زیرا واژگان مترادف با گردشگری گاهی در بافت زبانی آیات ذکر شده است و گاهی براساس سیاق آیات و تفاسیر مربوط به آن، روشن می شود. این مقاله به شرح و تبیین واژه سیاحت و سپس واژگان دیگری که به این مهم در ارتباط است در حوزه های لغت، تفسیر و سیاق آیات می پردازد. از آنچه در متن مقاله بیان شد می توان گفت، گردشگری نقل مکان از جایی به جای دیگر برای تامین نیازهای مادی و معنوی است،که به طور مستقیم و غیر مستقیم بر زندگی انسان اثر می گذارد و آدمیان را به اهداف گردشگری که همان سیر الی الله است رهنمون می سازد.
خلاصه ماشینی:
لذا ابتدا واژه سیاحت در لغت و کاربرد قرآنی آن مورد بررسی کرده ایم، سپس واژگان دیگری که به این مهم ارتباط دارند را در حوزه هاي لغت، تفسير و با توجه به سياق آيات ارزيابي کرده، تا با کشف معارف جديد از قرآن انديشه نظام دار بودن آن معارف روشن شود.
(توبه،112) بیان می دارد که: مقصود از سياحت در لغت به معناى سير و گردش در زمين است و در این آیه با توجه به سياق منظور سير و رفت و آمد در جايگاههاى عبادت و مساجد است نه آن معنايى كه بعضى گفتهاند كه منظور از آن روزه گرفتن و يا سياحت در زمين به منظور تفكر در عجائب قدرت خدا و ديدن آثار و ديار امتهاى گذشته و عبرت گرفتن از سرنوشت آنان و يا منظور از آن مسافرت جهت طلب علم و يا طلب خصوص احاديث باشد، زيرا اين احتمالات و وجوه با سياق آيه تناسب ندارد.
(طباطبایی،1374، ج2، ص12؛ قرشی،1371، ج3، ص272) با توجه به بافت زبانی آیات ذکر شده می توان نتیجه گرفت : از آن جایی که در کلام حق بعد مسافت و خروج از محدوده وطن برای بیان احکام از اهمیت بسزایی برخوردار است لذا خداوند از میان واژگان دال بر گردشگری از این واژه استفاده نموده است.
(نساء،94) علامه طباطبایی در ذیل این آیه بیان می دارد که كلمه ضرب به معناى سير در زمين و مسافرت است و اگر ضرب را مقيد كرده به قيد «سبيل اللَّه» براى اين بود كه بفهماند منظور از اين سفر خارج شدن از خانه به منظور جهاد است.