چکیده:
خلیج فارس و دریای عمان با بهره مندی از یک سلسله ویژگی های خاص طبیعی و سیاسی ، چون قرار گرفتن در قلب خاورمیانه پرتنش و بهره مندی از ذخایر گران بهای انرژی و سرمایة حاصل از آن و اتصال به سرزمین های بری و بحری ، مجاورت با حوزة قفقاز و بین النهرین و هلال خصیب ، داشتن سواحل طولانی ، بریدگی های فراوان ، عمق کافی آب و نفوذ آن در خشکی و بنادر و جزایر متعدد از اهمیت فراوانی در استراتژی های تدافعی و تهاجمی نظانی برخوردار است . این جایگاه که از ادوار کهن وجود داشت در قرن نوزده و بیستم مورد تاکید اندیشمندان ژئوپولتیک جهان قرار گرفت . بر این اساس جایگاه فوق استراتژیک این حوزه ضمن تاثیرگذاری بر سایر تحولات منطقه ای و فرامنطقه ای حفظ خواهد گردید.
خلاصه ماشینی:
"نظریات اندیشمندان ژئوپولتیک جهان در مورد اهمیت نظامی خلیج فارس محمدجعفر چمنکار١ چکیده خلیج فارس و دریای عمان با بهره مندی از یک سلسله ویژگی های خاص طبیعی و سیاسی ، چون قرار گرفتن در قلب خاورمیانه پرتنش و بهره مندی از ذخایر گران بهای انرژی و سرمایة حاصل از آن و اتصال به سرزمین های بری و بحری ، مجاورت با حوزة قفقاز و بین النهرین و هلال خصیب ، داشتن سواحل طولانی ، بریدگی های فراوان ، عمق کافی آب و نفوذ آن در خشکی و بنادر و جزایر متعدد از اهمیت فراوانی در استراتژی های تدافعی و تهاجمی نظانی برخوردار است .
او با تأکید بر حکومت های و نیز، هلند و بریتانیا، کنترل بر دریاها واقیانوس ها را یکی از عوامل قدرت زا و لازمة اصلی برای پیدایش یک قدرت جهانی معرفی کرد (Op. cit ، ۱۹۳۸: ۳۲-۳ ؛ ۲) 1- Nicholas J, Spykman اسپایکمن به مانند مکیندر، روسیه را یک هارتلند یا سرزمین قلبی دانست و خاورمیانه ، اقیانوس هند، خلیج فارس ، و دریای عمان را جزء مناطق کلیدی و تأثیرگذار بر دیگر نواحی جهان محسوب نمود.
بر این اساس خلیج فارس با اتصال به تنگه هرمز که شریان حیاتی انرژی جهان محسوب می گردد و دریای عمان و اقیانوس هند, نزدیکی به مرزهای دریایی و زمینی منطقه بحران خیز خاورمیانه و مجاورت با حوزة قفقاز از ژئواستراتژیک ترین مناطق جهان در سیاست های نظامی منطقه ای و بین المللی محسوب می گردد."