چکیده:
«فضاهای باز شهری» بخشی تاثیرگذار از محیط های شهری هستند که به دلیل اهمیت شان بر «نظام اجتماعی سکونت شهری»، تصمیم گیری در خصوص آنها یکی از دغدغه های اصلی برنامه ریزان و طراحان شهری است و از مدلهای مختلفی برای برآورد ارزشهای ناشی از فضاهای عمومی شهری به عنوان یک کالای غیر بازاری استفاده می شود که از جمله می توان به مدل های CE، TCM،CVM و HPM اشاره کرد. در این پژوهش از مدل HPM با توجه به مزایای آن نسبت به سایر مدل ها، جهت سنجش ارزش فضای باز شهری استفاده شده است. نمونه مورد مطالعه محدوده مسکونی بلافصل رود- دره ولنجک واقع در شمال شهر تهران است. چشم انداز به عنوان یکی از پارامترهای محیطی موثر بر قیمت مسکن جهت برآورد ارزش فضای باز در نظر گرفته شده است و با استفاده از 9 فاکتور موثر و اطلاعات حاصله از 94 مورد داد و ستد واحد آپارتمانی در منطقه مورد مطالعه، مدلی مبتنی بر HPM برای برآورد قیمت مسکن با توجه به پارامترهای موثر با R2=0.92 ارائه شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد چشم انداز به فضای باز مورد مطالعه تاثیر مثبت قابل توجهی بر قیمت واحدهای مسکونی اطراف داشته است، بطوریکه بعد از سطح زیر بنا با ضریب تاثیر %21 به عنوان دومین پارامتر موثر بر قیمت مسکن در محدوده شناسایی شد. ضرائب تاثیر برای جهت قرار گیری (جنوبی بودن بنا) ساختمان 6/4%، تعداد اتاق خواب 4/1% ، طبقه قرارگیری واحد مسکونی 85/0%، داشتن بالکن 3/7% و داشتن استخر 5/3% بدست آمده است که باعث افزایش در قیمت واحدهای مسکونی شده اند. تعداد واحد مسکونی در طبقه با ضریب 2/0% و عمر بنا با 2/1% منجر به کاهش قیمت مسکن شده اند. مدل ارائه شده در این تحقیق قابلیت توسعه برای سایر مناطق مشابه جهت سنجش ارزشهای کیفی فضای باز را داراست.