چکیده:
زمینه و هدف : استرس حالت روحی و جسمی ناشی از برخورد با تهدید یا نیاز ادراک شده ای است که نمیتوان بـا آمادگی با آن روبه رو شد. تاثیرات استرس بر عملکرد شغلی به ویژه در مشاغل حاسی که با وظیفه حفظ نظـم و امنیـت در ارتباط هستند و شاغلان آنها دارای وظایفی حساس بوده و مسئولیت های قانونی زیـادی هسـتند، از اهمیـت خاصـی برخوردار است . مدیریت استرس در این مشاغل میتواند موجبات بهبـود عملکـرد کارکنـان را فـراهم آورد. مـدیریت اثربخش استرس مستلزم شناخت راهکارهای کاهش استرس است ، با توجه بـه ویژگـیهـای یـک شـغل کـم اسـترس ، میتوان انتظار داشت که برداشت کارکنان از غنی بودن شغل موجب کاهش استرس شغلی ایشان شـود؛ بنـابراین ، ایـن پژوهش به مطالعه ارتباط «برداشت فرد از غنای شغل » و « فشـارهای جسـمی و روحـی ناشـی از اسـترس » در کارکنـان بخش انتظامات یک سازمان دولتی، پرداخته است . روش : این مقاله از نظر هدف ، کاربردی است که با روش همبستگی انجام شده داده های میدانی مـورد نیـاز توسـط پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از آزمون هـای کـالموگروف - اسـمیرنوف ، همبسـتگی و رگرسـیون خطـی تجزیـه و تحلیل شده است . یافته ها و نتایج : نتایج تحقیق رابطه معکوس میان ادراک فرد از غنای شـغل و فشـارهای روحـی و جسـمیناشـی از استرس را تایید نمود، لیکن شدت رابطه منفی میان فشار روحی و برداشت فرد از غنای شغل بیش از رابطه فشار جسمی و برداشت فرد از غنای شغل بود. از میان ویژگیهای غنـای شـغل سـه ویژگـی "ارتبـاط بـا مشـتری"، "آزادی عمـل در برنامه ریزی " و "کنترل بر منابع " رابطه معناداری با فشار روحی ناشی از استرس دارند؛ تنهـا ویژگـی "آزادی عمـل در برنامه ریزی " دارای رابطه معناداری با فشار جسمی ناشی از استرس بود.
خلاصه ماشینی:
"آزمون همبستگی پیرسون نشان میدهد که از میان هشت ویژگی (ادراک شده ) یک شغل غنـی هفـت ویژگـی شـامل بـازخورد مسـتقیم ، ارتباط با مشتریان ، یادگیری، آزادی عمل در برنامه ریزی ، تجربه منحصر به فرد، کنتـرل بـر منابع و مسئولیت شخصی با فشار روحی ناشی از استرس در سطح اطمینان ٩٥درصد دارای رابطه ای معکوس هستند.
لـیکن بررسـی آمـاره T برای ضریب B محاسبه شده برای هر یک از ویژگیهـای ادراک شـده غنـای شـغل نشـان میدهد که در سطح اطمینان ٩٥درصد تنها سه ویژگی «ارتباط با مشتری»،« آزادی عمل در برنامه ریزی » و «کنترل بر منابع » دارای رابطه معنادار با فشار روحی ناشی از استرس هسـتند؛ بنابراین در رابطه رگرسیون چندگانه مربوطه تنها سه عامل مذکور جـای مـیگیرنـد و سـایر ویژگیهای غنای شغلی در این معادله نقشی نخواهند داشت .
با توجه به نتایج آزمون هـای آمـاری انجـام شـده میتوان معادلۀ رگرسیون چندگانه بـرای رابطـه ادراک فـرد از ویژگـیهـای غنـای شـغل و ناراحتی جسمی ناشی از استرس را به شکل زیر فرموله کرد: Y=4,057 + (- 0,260) (S) S= آزادی عمل برای برنامه ریزی Page | ١٢٣ جدول ٦: نتایج بررسی رابطه میان ویژگیهای غنای شغل و ناراحتیهای جسمی ناشی از استرس مولفه های غنای شغل B T R R2 Adjusted R2 F بازخورد مستقیم 0,147 1,02 ارتباط با مشتریان -0,203 -1,49 یادگیری 0,061 -0,429 آزادی عمل در برنامه ریزی **-0,260 -2,59 تجربه منحصر به فرد -0,209 -1,88 574 33 254 4362 کنترل بر منابع -0,272 -2,42 0, 0,0 0, , مسئولیت شخصی 0,218 1,753 ارتباط مستقیم با افرادی که از نتیجـــه کـــار آنهـــا اســـتفاده میکنند."