چکیده:
رویکردهای گوناگونی برای نیل به توسعه وجود دارد و این تنوع رویکرد، بستگی به مبانی فکری و فلسفی هر یک از مکاتب اقتصادی در زمینه تعیین و تعریف مفاهیم، اهداف و شاخص های خاص توسعه دارد. این مقاله درصدد بیان مفهوم توسعه اقتصادی و توسعه بومی، به مثابه یک تغییر بنیادین ضرورت تحقق توسعه بومی، نقش و اهمیت نهادها در فرآیند تغییر، بنیان های اصلی فرآیند تغییر و همچنین الزامات نهادی توسعه بومی با استفاده از روش تحلیل محتوی را نیز بیان می دارد. در این راستا، فرآیند تغییر در قالب یک مدل مفهومی برگرفته از نظرات داگلاس نورث ارایه می گردد و با توجه به شرایط و مقتضیات بومی، کلیاتی از الزامات نهادی توسعه بومی ایران ذکر می شود.
خلاصه ماشینی:
"روی هم رفته با توجه به مجموعه تعاریف و مفاهیم مورد نظر این مکاتب، میتوان توسعه را فرآیندی قلمداد نمود که بر اساس قانونمندیهای خاص علمی، بهبود در مبانی علمی و فنی تولید و تغییر و بهبود در سطح زندگی، شرایط کار و شیوه مدیریت نهادهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه به گونهای بنیادین و به صورت سیستمی و مجموعهای یکپارچه و منسجم را موجب شود.
در راهبرد توسعه بومی که به طور یقین تحت تأثیر مبانی فکری و فلسفی مکتب اسلام و باورهای خاص دینی و ارزشی خواهد بود، ساختار انگیزشی افراد نباید بر اساس فردگرایی شکل گیرد و این قاعده اقتصاد نئوکلاسیک که کل (جامعه) عبارت است از مجموع اجزای منفرد، صدق نخواهد کرد.
در اینجا اهم آنها تحت عنوان اقتضائات و لازمهها، ارایه میگردد: 1- اقتضائات فکری و فلسفی: ایجاد مکتبSchool"/> اقتصادی و بصیرتی نوین و بومی بر اساس آیین اسلام (لازمه تحقق این امر، بررسی دقیق رویکردها، مکاتب، پارادایمهای متعارف، و همچنین رجوع به مبانی فکری، ارزشهای بومی و ایجاد یک پارادایم جدید مبتنی بر جهانبینی، هستیشناسی، و انسانشناسی اسلامی است)؛ 2- اقتضائات قانونی: لزوم اصلاح قواعد رسمی در کوتاهمدت، و اصلاح قواعد غیررسمی در بلندمدت و بهره جستن از کارآیی انطباقی؛ 3- اقتضائات علمی و تکنولوژیک: لزوم ایجاد شالوده و بنیان علمی از طریق تعامل با جهان پیرامونی جهت بسترسازی توسعه تکنولوژی بومی؛ 4- اقتضائات ساختاری: لزوم ایجاد تغییر در ساختارهای انگیزشی، نهادی، و اجرایی بهویژه در حوزه آموزش، پرورش و یادگیری؛ 5- اقتضائات فرهنگی و ارزشی: لزوم تغییر در باورها، ارزشها و فرهنگ در ابعاد مختلف (مصرف، کار و تولید، توزیع و تجارت و ..."