چکیده:
امروزه اطلاعات ژنتیکی، یکی از دقیقترین ابزارهای تشخیص هویت و از مهمترین عوامل بیومتریک محسوب می شود. بدن انسان، بالغ بر ۰۰ 1تریلیون سلول دارد که نسخه های مشابهی شامل تمامی اطلاعات ژنتیکی فرد در تک تک آنها وجود دارد و با دانش ژنتیک، چنانچه تنها یک سلول در اختیار باشد از روی اطلاعات آن میتوان هویت فرد را تشخیص داد. دانش ژنتیک در مسایل مربوط به باستان شناسی، تعیین جنسیت، مهندسی ژنتیک و اصلاح نژادی، مسایل حقوقی نظیر اثبات نسب و نیز ردیابی مجرمان بسیار پر کاربرد است. نکته اساسی در تشخیص هویت ژنتیک آن است که ژنهای هیچ دو نفری به هم شبیه نیست. بر اساس این اصل که محتوای ژنتیک افراد شبیه هم نیست دو استثنا وجود دارد: استثنای اول مربوط به دوقلوهای همسان است که منشا تک تخمی دارند.استثنای دوم که البته هنوز بر اساس اطلاعات رسمی وجود خارجی نیافته است لکن به لحاظ علمی و تئوری هیچ مانعی جهت عملی شدن آن وجود ندارد، مسئله همانند سازی انسان است. بنابراین اثر بیولوژیک هر فرد مختص اوست و چنانچه در صحنه جرم آثاری بر جای مانده باشد میتوان از طریق پردازش آن به هویت صاحب آن پی برد. بدیهی است که در این زمینه تاسیس بانکی موسوم به بانک اطلاعات ژنی که حاوی اطلاعات و ژنتیک افراد باشد بسیار سودمند خواهد بود. روش تشخیص هویت ژنتیکی روش نوین و کارساز به عنوان جلوه ای از علوم زیست شناسی در مسایل حقوقی و قانونی مورد توجه کشورهای پیشرفته قرار گرفته است. این روش در آیین دادرسی کیفری نقش مهمی در اثبات دعوی را ایفا میکند که در زمره دلایل عینی به شمار میرود. نتایجی که از آزمونهای DNA در مراحل مختلف تحقیقات مقدماتی و دادرسی به قضات ارائه میگردد بسیار موثق است. به نحوی که در صورت تعارض نتایج آن با ادله سنتی میتوان صحت ادله سنتی را رد یا مورد تردید جدی قرار داد.(ادوارد،2003 :243)
Nowadays genetic information is one of the most precise means of biometric
human identification .An average human adult has 100 thousand billion cells ,
containing similar genetic information of the person . using genetics , even one
human cell would suffice the human identification process. Genetics is of a great
help to various forensic activities. To a great extent , the capability of genetics to
help forensic scientists is due to the fact that no 2 humans have similar genetic
components. The article introduces various applications of genetics in forensic
sciences and specifically asserts the need for a DNA profile bank of criminals in
Iran.
(
, 
, 
)
