چکیده:
فناوریهای معاصر و در حال ظهور به امری عادی در تمام جنبه های زندگی تبدیل شده اند. این فناوریها در بسیاری از جنبه های فعالیتهای روزمره ما تغییراتی را به همراه داشته اند. تعلیم و تربیت نیز با پیشرفتهای نوآورانه معاصر در حوزه فناوری با تغییرات و بهبودهای عمده ای روبه رو بوده است. بررسی وضعیت موجود و چشم انداز مطلوب کاربرد فناوری اطلاعات در نظام آموزشی دانشگاه هدف پژوهش حاضر بود. علاوه بر این، عوامل اصلی ایجاد کننده فاصله بین وضعیت موجود و مطلوب از نظر اعضای هیئت علمی و دانشجویان بررسی شد. پژوهش از نوع کاربردی و روش پژوهش توصیفی بود. جامعه آماری اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه مازندران بودند. با استفاده از جدول مورگان و از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 128 عضو هیئت علمی و 400 دانشجو انتخاب شدند. ابزارهای متنوعی شامل پرسشنامه، مشاهده، مصاحبه و تحلیل اسناد برای گردآوری داده به کار گرفته شد. برای تعیین روایی پرسشنامه ها از روش روایی محتوایی و برای سنجش پایایی پرسشنامه از روش ضریب آلفا (80/0) استفاده شد. از آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون t تک نمونه-ای) به منظور تحلیل کمی و روش تحلیل محتوا برای تحلیل کیفی استفاده شد. نتایج نشان داد که دانشجویان به مقدار کم و اعضای هیئت علمی به مقدار متوسطی از فناوری اطلاعات استفاده می کنند. اما دو گروه نگرش بسیار مثبتی به فناوری اطلاعات داشتند و مهارت خود در استفاده از آن را متوسط ارزیابی کردند. وضعیت مطلوب به زعم اعضای هیئت علمی و دانشجویان شامل ورود جدی فناوری اطلاعات به فرایند آموزش و تدریس و ارزشیابی آموزشی، آموزش سواد اطلاعاتی، وجود داشتن کتابخانه بر خط و بهبود زیرساختها به ویژه سرعت اینترنت بود. آنها چالشهای اصلی در جهت تحقق وضعیت مطلوب را نبود مهارت کافی در عضو هیئت علمی و دانشجو در استفاده از فناوری اطلاعات، سیاستهای آموزشی موجود و مشکلات مالی، مدیریتی، زیرساختی و فرهنگی می دانستند.
خلاصه ماشینی:
براي مثال ، افشاري و همکاران دريافتند که چهار عامل سطح بالايي از دسترسي به کامپيوتر، آگاهي زياد از ويژگيهاي فناوري اطلاعات و ارتباطات ، سطح بالايي از مهارتهاي کامپيوتري و همچنين ، سطح بالايي از رفتار رهبري تحول بر استفاده از مديران از کامپيوتر نقش دارد ,Afshari, Abu Bakar, Luan) (٢٠١٠ ,Afshari, Fooi& Abu Samah تئو، لي، چاي و ونگ & Teo, Lee, Chai) (٢٠٠٩ ,Wong خاطر نشان مي کنند که متغير برداشت ذهني از آساني فناوري اطلاعات بر نگرش به استفاده از فناوري اطلاعات اثري مثبت و معنادار دارد.
در اين خصوص در پژوهش حاضر با هدف اصلي شناسايي وضعيت موجود و مطلوب کاربرد فناوري اطلاعات با رويکردي ترکيبي در آموزشعالي و چالشهاي پيش روي آن از منظر اعضاي هيئت علمي و دانشجويان و استفاده از راهبردهاي متنوع گرداوري داده ها، سعي شده است پژوهشي متمايز و جامع تري نسبت به پژوهشهاي قبلي صورت پذيرد.
استادان يکي از ايده آلهايي را که در خصوص کاربست فناوري اطلاعات در آموزش مطرح کرده بودند، ارائه سرفصلها و مواد آموزشي از طريق اينترنت براي دانشجويان بود، براي مثال، يک عضو هيئت علمي گروه رياضي اظهار داشت : «ايده آل اين است که در دانشگاه براي هر استاد لينکي بگذارند و ما بتوانيم برنامه خود و سرفصل دروس را در آن بگذاريم يا دروس را که به صورت پاورپوينت ارائه کرده ايم و حتي سمينار ارائه شده از سوي دانشجويان را در آن بگذاريم تا دانشجويان استفاده کنند».