چکیده:
یکی از مطالب مشترک بین قرآن و کتب آسمانی گذشته، بیان قصه های مربوط به انبیا (ع) است. بیان تفاوت های داستان سرایی در قرآن با دیگر کتب آسمانی به صورت روشمند و با تاکید بر فضایل اخلاقی و ویژگی های یوسف(ع) از اهداف نگارش این مقاله است. بر اساس بررسی های انجام شده به روش توصیفی ـ تحلیلی، فضایل اخلاقی و ویژگی های یوسف(ع) در قرآن و تورات به سه دسته تقسیم می شوند: 1. اختصاصی قرآن؛ 2. اختصاصی تورات؛ 3. مشترک بین قرآن و تورات. مراد از ویژگی ها، شاخصه های زندگی یوسف(ع) است که به واسطه آن ها معرفی می شود. محوریت سرگذشت یوسف(ع) در قرآن، فضایل اخلاقی و شخصیت والای اوست، ولی محوریت آن در تورات، تاریخ زندگی اوست، به طوری که به بیان جزئیات پرداخته و ترتیب تاریخی در آن رعایت شده است. نتیجه بررسی این دو کتاب آسمانی در این زمینه، این است که شخصیت ایشان در قرآن، درخشان تر از تورات است؛ چون با دلایل روشن آمده، هدایت شده و به هدایت مردم می پردازد، اما در تورات از هدایت کردن او خبری نیست و حتی به تهمت جاسوسی دادن به برادران توصیف می شود. با این حال، نقطه مشترک دو کتاب، این است که در هر دو، دامن یوسف(ع) از معاصی پاک است.
خلاصه ماشینی:
جستار حاضر به شیؤە توصـیفی ـ تحلیلی در صدد پاسخ گویی به این پرسـش هاسـت : سرگذشـت یوسـف ع در قـرآن و تورات ، از نظر شیؤە بیان ، چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ یوسف ع در قرآن و تورات ، از چه فضایل اخلاقی و ویژگی هایی برخوردار است ؟ ١ هرچند دربارٔە مطالعۀ تطبیقی زندگانی پیامبران در قرآن و کتاب مقدس ، کتاب ها و ٢ نوشـته شـده انـد، آن هـا صـرفا بـه بررسـی تفـاوت هـا و اشـتراکات کلـی پایان نامه هایی سرگذشت پیامبران پرداخته و ویژگی هـا و فـضایل اخلاقـی ایـشان را در ایـن دو کتـاب بررسی نکرده اند.
ب) طلب وسیله به سوی خدا حضرت یوسف ع بعد از تعبیر خواب دو زنـدانی ، بـه یکـی از آن هـا کـه مـی دانـست رهایی می یابد، سفارش می کند تا او را نزد پادشاه یادآوری کند، ولی زندانی تقاضای او را از یاد می برد (همان : ٧٨ـ٧٩).
۵. ویژگی های حضرت یوسف ع در تورات علاوه بر فضایل اخلاقی پیش گفته ، ویژگی هایی نیز بـرای یوسـف ع در تـورات ذکـر شده است که از این قرارند: الف ) یوسف نامیده شدن به خاطر تولد پسری دیگر راحیل مادر یوسف ع ، نام او را یوسف گذاشت تـا خداونـد پـسر دیگـری عـلاوه بـر یوسف ع به او بدهد.